ZUGAZTI BARRIKO EKARRIAK

Begiratuten badau

batek gaur mundua

ezta ziur iakingo

nun daukan burua:

ikusirik gizonen

odol-egarria;

baleuke lez, bizi bat

galduta, barria.

Gauza bat egiteko

ezer bere ezerik

Iaungoikoa izan ezik

eztago besterik:

baina biurtuteko

ezer bere ezera,

gizonak dirudite

deabrua bera.

Zorrotzagoak dira

gaur ilteko txistak,

eta ziurragoak

gusako tximistak:

zabaldu da gosea

len baino geiago

eta maitetasuna

lurpetua dago.

Pobre ereiten dabiltzaz

mundudan berorik,

Fraileak atarata

lenengo solorik:

saldu dira pobreen

beso ta mukurrak;

eta kendu fraileen

sopea ta utsurrak.

Izen guztiz ederra

da filantropia

baina obea askoz bere

zan lengo sopea:

gosea kenduten zan

lenago sopakaz;

eta ezta ikasi egiten

soparik berbakaz.

Geure bizitzak dituz

iagola ziurrak,

gaitxak ondo ikusteko

satorra lez zurrak;

ta onak igaroteko

gabak eta egunak,

gaisdunai ataraten

ziskuko urre-lumak.

Pobrea iminten dabe

bigarren tornuan

arimako osasuna

dabela bornuan;

erbestean deiela

betiko munduak,

alan nai dabelako

pobre borreruak.

Ilten dau medikuak

errenkura barik,

ta beste mila ilteko

eztauko ardurarik:

guztiz asko ilten dituz

ezer ez eukiak,

eta geiago erreta

azkan bako argiak.

Zeinbat botikariok

diruen pozera

daroe eriotzea

nesken sabelera!

Eta dagoz lekuko

diruz erosiak

inos jausi ezteizan

deunga nagosiak.

Lanterna bako argiak

zeinbat gaitx aldakaz

urruneti geugana

saltzeko gauzakaz!

Gaitx bakoitxak daroa

etorten danean

gizonezko amarrena

beragaz batean.

Piper biurtu deusku

argiak mundua;

gane ederren barruan

soliman ta sua:

eta erakusten dago

piperren narrua

esaten itxi barik

zer daben barrua.

Zeinbat izan piperra

gane-gorriago,

barruak ilten gaituz

erreta lenago.

Ian bei gizaldikoak

piperren azala;

baina ezpei esan gero

euskalduna dala.

Ama biotzekoa!

zuk zeustan esaten

ez inos ikasteko

piper mina iaten:

zuk irakatsi zeustan

dotrina santua

zuk estalgi emon zeustan

Jeusen mantua.

Aistuta bizi dira

goiko munduagaz

minduta dagozanak

piper-barruagaz:

Iaunak ez autsen emon

neuri lango Amarik

bidea irakasteko

ara gaztetarik.

Ezpadauko pobreak

ariman zerurik,

egongo da aberatsak

ilteko suturik:

borrerua izango da

fedea eztaukana

odol ta ondasunakaz

aseten eztana.

Zetarako pobreak

dituz Erregeak,

ezpadauko gerorik?

zetako legeak?

Erregea... bera da

bere buruena;

nai il nai kenduteko

berak nai dabena.