www.armiarma.eus
idazleak eta idazlanak Herri literatura TESTUAK Corpus arakatzailea Klasikoen Gordailuari buruz



Parnasorako bidea
Eusebio Maria Azkue
1896

      [liburua osorik RTF formatuan]
      [inprimitzeko bertsioa PDFn]
      [Literaturaren Zubitegia]

 

Iturria: Parnasorako bidea, Eusebio Maria D. Azkue (R.M. Azkueren edizioa). Astuitar Moldagintza, 1896

 

aurrekoa hurrengoa

MUNDAKAKO EMAKUMEA

 

Mundakako emakume

neskatxa gaztea

edo eulea izaten da

edo ioskilea:

eskonduten danean

ezta bestegaiti

ezpada erriz kanpora

ibilteagaiti.

 

Bigarren dei-unean

neskeak bear dau

amaiketakoagaz

ausoak konbidau:

eskondu ta arrats-deian

edaten ardaoa

senar ta lagunakaz

kateara doa

 

Urteten dabenean

gizonak ontzira

emazteak etxean

geldituko eztira:

egoteko gizonen

kamaña-ganetan

lagun zintzoakaiti

beti esamesetan.

 

Katua dirudie

kezkan saguagaz,

marineroen andrak

eskatz-maisuagaz:

ezta egoten gaisoa

bornuan geldirik

ezteutselako isten

iasoten begirik.

 

Domekea etorten da,

ai ze pozgarria!

bira bat egiteko

ikusten erria:

denda-zulo batera

gizonagaz doa,

berak legez artuten

amaiketakoa.

 

Sartzen dira eguerdian

ostatu loi baten

irabaziko dana

iaten eta edaten:

emazteak eztauko

gasturik gogoan

erte erte gizonak

daroa lepoan.

 

Eztau burua pozik

gizonak ikusten

barrati urtenartean

itxasoak austen:

biurtuten da andrea

etxera negarrez

ausoen ardurea

seindun etedanez.

 

Bermeotar eulea

Mundakara doa

salduten euna zabal

kana betekoa:

Mundakatar andreak

bera eulea izanik

erosten dau euna

ezer lotsa barik.

 

Goizean ioaten da

bizkor Eleizara;

mesea entzunda gero

ausoko dendara:

an entzuten dabena

geitu ta esaten dau

bat baino eztan gauzea

biurtuten da lau.

 

Arto igartuan urun

anega batean

azokan sartuten da

zapigaz partean:

dirua orniduteko

darabilez lorrak

gedar eta burrukak

eta iraun gogorrak.

 

Amaiketan artoa

daroa labara

barria atrapetan

asko doaz ara;

guzurra eregi barik

Mundakako errian

ezteutse inori itxiko

laban da iturrian.

 

Gizona dago laster

Habanara eltzeko

ta andrea dago pozik

tunan ibilteko:

entzuten dabenean

eldu dalakoa,

dino: ai Andra Mari

Muruetakoa!

 

Orduan etxandra

kapitanesea;

ontziko andrakaz dauko

beterik etxea:

beragaz egun baten

goizean goizeti

doa aldra guztia

Portuondo gaineti.

 

Eskinia beteta

datoz iluntzean;

baina eztagoz pozik

eskini batean:

Gaztelugatx, Natxitu

Akorda ta Alminka

inontzat itxi barik

aiztuta Gernika.

 

Mundakan bizi dira

alan itxasandrak;

baina korreo batek

dakaz barri txarrak:

il direla Habanan

ugari lagunak

eta amaituten iakez

pozgarrizko egunak.

 

Alargun beti, bauke

lutua soinean,

negarra begian ta

sarri biotzean.

Andra bakarra dago

argitan ilunik;

ezpaduko munduan

bizitza-lagunik.

 

aurrekoa hurrengoa