www.armiarma.eus
idazleak eta idazlanak Herri literatura TESTUAK Corpus arakatzailea Klasikoen Gordailuari buruz



Ama euskeriaren liburu kantaria
Felipe Arrese Beitia
1900

      [liburua osorik RTF formatuan]
      [inprimitzeko bertsioa PDFn]
      [Literaturaren Zubitegia]

 

Iturria: Ama euskeriaren liburu kantaria, Felipe Arrese Beitia. José Astuy, 1900

 

aurrekoa hurrengoa

ISRAELGO MIRARIAK

 

                Gure Aita Santu Leon XIIIgarrenari bere urrezko ezteguetan

 

                «Neu naz».

                        (S. Joanek 18, kap, V ber.)

 

Denporea da ausi jatala

        Lira zolia,

Soñu artetik guztizko urrin

        Gaur naiz bizi,

Basamortuan esbesteturik

        Aurkietan naz,

Egun garratzak ditugulako

        Ai, jaditxi.

 

Nire musatxo biotzekoa

        Ez al dakizu

Bizi modu au jatala triste,

        Eta samiñ;

Gura al dozu lira bagarik

        Nagoalako,

Koldar bat legez kobaren baten

        Gorde nadiñ?

 

Adore baga neguko txori

        Mutu bat legez,

Otzak kikillik, txio bat bere

        Egin baga,

Gura al dozu erneguren bat

        Nik egitea,

Adietara emonaz etsi

        Genduala?

 

Ixiltasun au ilteko betor

        Lira barri bat,

Musa, ekatzuz gogoraziño

        Eregiak,

Irudi onak, etorki gozo,

        Itz egokiak,

Kantau daidazan gaur Israelgo

        Mirariak.

 

Gaur Israelgo mirariak nik

        Kantau nai ditut,

Jazoak legez jazotekoak

        Iragarri,

Gure Jaungoiko mirarigiñak

        Deutsazalako

Oraindik asko egingo bere

        Erriari.

 

Onen mirariz beiñ itxasoa

        Erdibitu zan,

Jordan atzeruntz beste beiñ asi

        Igesika,

Mendiak salto ariak legez

        Egiñ eben ta

Bildotsak legez mendiskak bere

        Ikotika.

 

Onen mirariz mana jasten zan

        Iñotza legez,

Erri bateri izan ekion

        Bizigeia,

Beronek nai ta, gizon on baten

        Esan utsera

Geldi jarri zan, loturik legez,

        Eguzkia.

 

Onek nai eta beste beiñ bere

        Itxas-arroa,

Ez dok gomutan jarri intzala

        Beeraturik,

Esan orduko ontzi batetik

        Jaun altsu onek,

Geratu ari ixillik eta

        Mututurik?

 

Jarraik jarraitu Jaun onek isten

        Badeusk oraindik,

Baraust ta bitzok odeiez gora

        Boteagaz,

Baña mukerra, baldiñ ez badok

        Iñoiz garaitu,

Noz urten daikek beronen kontra

        Garaitzagaz?

 

Badaroazak emeretzi bat

        Gizaldi iya,

Adarka, adarka, eten bagarik

        Ontzi orri;

Baña alan bere ez gaioazak

        Gu oraindiño;

I gora bera deitutera Jaun

        Altsu oni.

 

I gora bera ez gaioazak

        Lorik galtzera,

Ez ta bildurrik egitera gaur

        Erakutsi,

Etxuagu nai beste bein legez

        Esan dagian,

Guk daukagula berorregana

        Fede gitxi.

 

Balea legez baña baletok

        Ur-mendiren bat,

Ago zabalaz iruntsi nairik

        Sabelera,

Ontzitik salto egiñ baño len

        Orduan bere,

Asiko gaituk modu onetan

        Deitutera.

 

Salbau gagizuz, mirari barri

        Bategaz Jesus,

Desegiguzu gaiztakeria

        Truiutsua

Eguzkiaren begi zorrotzak

        Laster desegiñ

Daroen legez aurrean dauken

        Odeitxua.

 

Salbau gagizuz, ikusi daian

        Itxas-zartadak,

Direan legez atxaren kontra

        Birrinduten,

Gaiztakeria azartu onek

        Zelan bereak

Pedroren kontra beti dabela

        Ustel urten.

 

Salbau gagizuz, ikusi daian

        Zure Eleixa,

Dala mendi bat Olinpo baño

        Goragua,

Onek azpian artzen dituan

        Legez ekatxak,

Zure mendiak dabela artzen

        Infernua.

 

Salbau gagizuz, infernutarrok

        Ikusi daien,

Pedro dagola atx bat duiñ gogor

        Sinistean,

Dakialako beste ainbeste

        Mirari, Jesus,

Daikezuzala aixe, ur, eta

        Leorrean.

 

Salbau gagizuz, salbau, bai, Jauna,

        Ardi ta bildots,

Geure Artzaiñaz gagozan danok

        Zuri deiez,

Eta uretan dabiltzan bale

        Izugarriok,

Otzan-otzanik gure sareetan

        Jausi bitez.

 

Mundu guztira sare onexek

        Bota nai doguz,

Arraiñ ta abere dan-danak artu

        Dagiezan,

Arrantzale bat izan dakigun

        Danoen buru,

Danok kristiñau egindakoan,

        Gure Eleixan.

 

Leon amairu-garrena dogu

        Arrantzale au,

Zergatik berak zuzentzen daben

        Eleixea,

Leon amairu-garrena Artzaiñ,

        Aita Santu ta

Leon amairu-garrena baita

        Erregea.

 

O! Leon andi miragarria!

        Nok leukekezan

Zu jasoteko berba duiñ, eta

        Eregiak,

Mundu guztian dozuzalako

        Zuk, zeuk bakarrik,

Zeruko ateak zabalduteko

        Giltza biak!

 

Zuri begira nago emendik

        Zar itzaltsua,

Zakustaz gure Arbolearen

        Irudian,

Ikusten zaitut au mutikdurik

        Dakustan legez,

Modu berean zelan zagozan

        Italian.

 

Ikusten dot nik ereñotzezko

        Aroz jantzirik,

Gaiztakeria eskerga orren

        Egillea;

Baña, ostarku barri bat laster

        Jaioko jaku,

Zeiñ izango dan egun obeen

        Señalea.

 

Neu naz, neu naz, bai, Jesusek laster

        Esango dau, ta

Ikusiko da bere berbeak

        Zer al daben,

Ikusiko da gaiztakeria

        Armaz jantzia,

Zelai lurrera beti betiko

        Dala jausten.

 

Ikusiko da egiaztuten

        Aren berbea,

Baita betetan arek agindu

        Ebazanak,

Ikusi geinkez zerutik jausten

        Izarrak baña,

Ez uts emoten Pedrori

        Esan autsazanak.

 

Ikusiko da irago zala

        Txarren tandea,

Ikusiko da dongak ebela

        Jo azpia,

Ikusiko da euren sutunpak

        Eziñ ebela

Zelaitu Leon jasarriten dan

        Jartokia.

 

Baña ikusi ezkero preso

        O! Artzaiñ ona!

Zeiñ ardi ez da zure okerraz

        Saminduko?

Zeiñ bertsolari Erroman zugaz

        Gertetan danaz

Ez da asarre santuzko suaz

        Ixiotuko?

 

Biztzen nozu bai, lira motel au

        Zolituteko,

Sututen nozu zorroztuteko

        Luma motza,

Garretan jartzen artzeko bere

        Zure aldera,

Ezpata miñ bat zure naia gaur

        Au balitza.

 

Odei burruken burrundaretan,

        Ene Erregea,

Atxak badodaz dardar saltoka,

        Ikusiten,

Zure etsaien sutunpen otsak

        Entzun ta, ez da

Gure biotzik saltoz asiko

        Irakiten?

 

Niri taupaka beintzat asi jat

        Egon ezinda,

Gerrara diñost gura dabela

        Urtetea,

Gerran, bai gerran, gerran zugatik

        Milla bizitza

Baleukaz bere, gerran nai leukez

        Emotea.

 

Parkatu Aita, berbaren baten

        Erratu badot,

Askatuagaz ainbesteraño

        Barrua nik.

Esku orregaz indazu arren

        Bendeziñoa,

Auxe artzeko jarten natxatzu

        Auspazturik.

 

aurrekoa hurrengoa