BIZKAITAR ZARRAK ETA ERROMATARRAK
Saritua izan zan 1883an Bilbon Diputaziñoak
Nundik ta nora izan zirean
Añ zall ta eutsiak,
Eta nungoak mundu batentzat
Bildurgarriak,
Emonik beti arerioai
Zurra larriak,
Izanagaitik oneek asko ta
Areek murriak?
Nun eta nortzuk ziran Jaun batek
Lotu eziñak,
Leor ta itxasoz ezarri arren
Sare ez erkiñak,
Laster zulatzen etsezala oni
Besteen agiñak,
Naiz da sareak burdiñaz izan
Gogor egiñak?
Eta azkenez nungoak ziran
Beti libreak,
Egundo bere iñok buztartu
Egin bageak,
Beti ta beti gorderik zintzo
Zarren legeak,
Zorion eta dontsutasunez
Bete-beteak?
Idigi bitez kontaeradun
Liburu zarrak,
Idigi bitez milla garaipen
Dakarrezanak,
Eta astiro irakurririk
Zearo danak,
An ikusiko doguz zer ziran
Bizkaitar zarrak.
An ikusiko doguz zer ziran
Gure asabak,
Oraiñ bi milla urte munduan
Bizi ziranak,
Antxe begira ete zirean
Gu duiñ koldarrak,
Urjolak-legez etozanean
Erromatarrak.
O! berbadunak balira barriz
Gure mendiak,
Orrek esango leuskiguez bai,
Gauza aundiak,
Eurok esango leuskiguez añ
Egi garbiak,
Olloturik gaur gagozanentzat
Lotsagarriak.
Lauburu zar bat beti ebela
Euren bandera
Lauburu agaz bizi zirala
Beti batera,
Lauburu agaz beti sarturik
Etsai artera,
Lauburuagaz bai danetan ondo
Zirala atera.
Berba egizue baña gaur zuek
Iturritxoak,
Berba egiñik itzi gaizuez
Gu lotsatuak,
Berba eiguzue esa-iguzuez
Emen jazuak,
Azaña aundi bizkaitar zarrak
Egiñikuak.
Berba egizue gure itxaso
Orroetsuak,
Berba artega zabiltzazanok
Amorratuak,
Erromatarrak zireanean
Azpiratuak:
Etzare zuek odol errekak
Edanikuak?
Berba egizue jotorriakaz
Mendi ta atxak,
Berba kontau ta esa-iguzuez
Emengo gauzak,
Berba egin ta adierazo
Zarren garaitzak,
Irabaziten iza ziranak
Guztizko gatxak.
Baña eztot nai zuek bakarrik
Berba egitea,
Ez dot nik gura zuek soll-sollik
Gaur kantetea,
Ez dot pentsetan lagundu baga
Nik bere istea,
Ez dot ez uste lirau isillik
Ezkutetea.
Zuekaz-naste gura nitukez
Kantau gloriak,
Zuekaz-nasi kantau nai dodaz
Garaitza aundiak,
Zuen aurrean direalako
Irabaziak,
Lekobide ta bere martizdi
Ez ilgarriak.
Beti biziak, esango dot nik,
Orañ ostera,
Beti iraunkorrak, esango dot nik,
Baita atzera,
Ez, eutselako ezelanbere
Itxi igotera,
Arrano bati egan egiñaz,
Euren gañera.
Oktabiano agaitik etzan
Emen nausia,
Ez ebalako menpean artu
Euskal-Erria,
Alperrik euki eutsan betiro
Egarri aundia
Busti bagarik baña joan zan
Bere eztarria.
Gure itxasoa iruntsi eben
Aren ontziak,
Uste izanda etzireala
Añ ur gaziak,
Emonik baña guztiai laster
Tripalarriak
Aldendu ziran apalduagaz
Belarri andiak.
Aleperrik soldauz erein zituan
Landa zelaiak,
Zirudiela tontorretatik
Txindurridiyak,
Alperrik ziran lantza ta ezpataz
Ondo jantziak;
Bost urte barru izan jakezan
Zeatz ausiak.
Noz ta nun barriz artu zituen
Gure mendiak?
Noz jo zituen euren gañetan
Tronpet zoliak?
Noz iragarri mundu danari
Garaitza aundiak,
Menderaturik Lekobideren
Soldau biziak?
Noz joko eben, baldin biotzik
Ez beuken bada,
Azartuteko iñoz igoten
Mendietara,
Gureak sarri deituagaitik
Zantzoka ara,
Lauak isteko beti egozan
Bildur ikara?
Agaitik dabez Lekobidenak
Beti kantetan,
Garaitzak baso mendi tontor-ta
Atxen gañetan,
Ekutsezala erromatarrak
Zelan egozan
Lanetan urriñ, tripak janagaz
Arrabietan.
Iñoz sartuten bajakoezan
Barriz urrera,
Biurtzen ziran arturik laster
Tunda ederra,
Txingorra-legez zalako jausten
Euren gañera,
Atxen txuntxurra binbolaka
Or-emen bera.
Eta su ta gar, otos-otuan,
Milla aldiz milla
Jakezanean gure mutillak
Sartu erdira,
Ai!ango orduko negar, xilio,
Burdiñ-ots miña,
Infernuagaz bakarrik oi zan
Bardiñ bardiña.
Alan arturik ainbeste bidar
Zurra aiñ larriak,
Itxasoruntza zirala jasten
Urak igorriak,
Negargarriok, ikuste ez arren
Euren begiak,
Isten zituen erromatarren
Ontzi aundiak.
Diñot azkenez, baziran bere
Leorrekuak,
Soldau añ asko aiñ bioztsu ta
Ardoretsuak,
Geienak emen bizia itxirik
Enparaduak,
Probetxu baga doaz Bizkaitik
Gisaixotxuak.
|