www.armiarma.eus
idazleak eta idazlanak Herri literatura TESTUAK Corpus arakatzailea Klasikoen Gordailuari buruz



Ama euskeriaren liburu kantaria
Felipe Arrese Beitia
1900

      [liburua osorik RTF formatuan]
      [inprimitzeko bertsioa PDFn]
      [Literaturaren Zubitegia]

 

Iturria: Ama euskeriaren liburu kantaria, Felipe Arrese Beitia. José Astuy, 1900

 

aurrekoa hurrengoa

NOBIA SALZEDOKO ON PEDRORI KOROIA

 

                Bera jaio zala eun urte bete diran egunean

 

Zergaitik biotzak ete deust

Barruan egiten salto...?

Zergaitik kantu bat egiñaz

Nai daben umant bat jaso...

Ai! Baña, nun daukat egogi

Miñ garbi leundu bat oso?

Nun daukat? nun daukat lira bat

Nun daukat? nun dot eroso?

 

Erzilla, nun daukat zuk legez,

Apolok ez badeust emon?

Nun daukat etorki gozoa,

Au alda aurkitzen nai non?

Obeto egingo ete dot

Ixillik zokoan egon,

Esanaz epelen antzera:

Nigaitik bedi or konpon?

 

Anyerusa Nerbiongoak,

Ezin nei gauz ori egin,

Umant bat eregi dagidan

Argitu naizue arin;

Zoakuz euskaldun famea,

Ego luzeokaz urrin;

Nobia Salzedo nor jakun

Munduan zabaldu dedin.

 

Umant aiñ onari gagokaz

Oraindik koroe zorrez,

Eta nik gaur gura neuskio

Ornidu lora ederrez;

Alako loratxo politak

Baña, nun billatu neikez,

Kanpoak osoro neguan

Erreta leiak badaukez?

 

Ez deutsa ardura lorarik

Neguak euki ez arren,

Ereñotz berdeak zergaitik

Ugari ditugun emen,

Gañera kantariak dabiltz

Erleak lorak lez batzen,

Nobiak eukazan onkaiak

Eurakaz alabau daien.

 

O! umant euskaldun argia!

Goratu zinduket nai ta,

Bizkaiko guraso legetxe

Benetan nik zaitut meitia;

Agaitik zeurorri koroi au,

Jantziko deutsut gaur aita,

Obea balitza bere duiñ

Zergaitik zarean baita.

 

Duiñ zara Nobia, zergaitik

Zoliago zanik zaintzat,

Bizkaian ez dot nik billatzen

Arbola gurearentzat;

Alantxe bere orrizko dan

Aro baten zaukat duiñtzat,

Al-baneu onegaz orain nik

Jantziko zinduket beintzat.

 

Zelan etzinduket jantziko

Erriak aututa sarri,

Arbola azpian gorenen

Egiten baziñan jarri?

Zelan, o! zelan ez jantziko

Foruak egonik larri,

Madrillen bazeuntzen etsaiai

Miñean kandaua ezarri?

 

Ai! euki gaurdaño bagenduz,

Zu lako zaintzallak lumaz,

Zorigatx andiok etziran

Jazoko emen benturaz;

Zu ziñan jaditxi eziña

Gaztelar txoriak egaz,

Arbolak arrano bat eukan

Ilteko miruak zugaz.

 

Ea, bada, euskaldun onak,

Frantzes ta españar danak,

Atondu daiguzan eskribuz

Al diran kantuzko lanak;

Zergaitik merezi deuskuzan

Erritar onen bat zanak,

Gugandik gaur artu dagizan

Gloriak Nobia Jaunak.

 

Gloriau begie gañera

Bizkaiko trenak guztiak,

Boteaz odeiak jo arte

Ke baltz ta lurrun zuriak:

Entzunik eurai oskar eta

Txistuzko soñu zoliak,

Nobia tren zale zanari

Kantetan jarrai, mendiak.

 

Eta nik gura neuke barriz

Kalandriak legez igo,

Kantetan: gaur dira eun urte

Nobia jakula jaio;

Nobia, Nobia, Nobia,

Sekula etxaku ilgo,

Bitezar-tegiaz jaztea

Zergaitik nai eban Bilbo.

 

Azkenez gloriau kantetan

Gaiarre izan nai neuke,

Zergaitik seme onak legez

Euskera euskun, bai, maite;

Beronen susterrak billatzen

Nor jakun nekau ainbeste?

Nok gaitu Ama onen argi

Errañuz aiñ asko bete?

 

Tallu bat eregi begio

Bizkaiak marmolki arriz,

Eregi daiola gure gañ

Oñ aulki eder ta andiz;

Edertu dakigun Bilboko

Plaza bat alako jantziz,

Ze poza geunkean lestertxo

Egun an elduko balitz!

 

Eun urte orain baditugu

Mundura au jaio zala,

Urrengo eunkiau obeto

Goratu egingo alda;

Emendik ordura nor jakun

Jakingo deuskue ala,

Gaur nor zan ez dakien askok

Gizon aiñ argia zana.

 

Umanten artean zakiguz

Nobia biztuten asi,

Izarrak legetxe kondairan

Egiñaz guretzat argi;

Ispillu ederra zaitugu

Daizugun zuri ikasi,

Zeu legez Aretxa zainduten

Ber-alde egiñik bizi.

 

aurrekoa hurrengoa