JAUNGOIKOA TA FUEROAK

                1883an

Gauza bakotxak Jaunak emonik

Badauz doe bereziak,

Zar eta gazte, gizon zeiñ andra

Dierri ta probintziak,

Dala arraiñak, dala txoriak,

Abereak zeiñ pistiak,

Lege bategaz zelan leitekez

Bizi munduan guztiak?

Zer deutsa bada atera arren

Uren barrutik arraiñak?

Joan daitezen leorrez ariñ

Une badituez oiñak?

Egazti batek zer balio dau

Uretan barriz sartziak?

Zer baereak ego bagarik

Aidez igoten astiak?

Ezin leiteke leorrez bada

Arraiñik iñoz ibilli;

Ez egaztirik uren barrutik

Joan leiteke igari;

Ezin leiteke ez, abererik

Egan aidean eregi,

Eta aiñ gitxi Euskelerria

Erdeldun oso imiñi.

Beraz usoa egiña dago

Ibilli dedin aidean,

Ez abereak dabiltzan gisan

Beian emen lau oiñean;

Tiroz, ego bat eiztari batek

Baña austen deutsanean,

Zelan kontau leiz lengo erruak

Erreken aldamenean?

Deituko deutsut gaur zuri bere

Neure Erria, Usoa,

Ez legoia ta ez arranoa,

Ez belea, ez otsoa,

Izanik zu aiñ sotill, zuri ta

Otzan, leial ta gozoa,

Alan errenik nok jarri zaitu

Usotxo biotzekoa?

Nun dozuz oraiñ zuk antxiñako

Urrueta eztitsuak?

Millak urteetan ibar oneetan

Euskeraz kantaurikuak?

Ixilldu ziran Uso maitea

Zure euskeldun urruak,

Zure ordez gaur kantetan dabe

Bela baltz erbestekuak.

Zeiñ parebaga ziñan munduan

Beti zure Erregiña,

Zeiñ Ama ona barriz guretzat

Zeiñ eztitsu, zeiñ biguna,

Zeiñ Uso bizkor, zeiñ arranoak

Iñoz arrapau eziña,

Ai! baña orain legoiak deutsu

Jaurti atzamar samiña.

Zeiñ gozoa zan, barriro diñot,

Lenago zure urrua;

Zeiñ eztitsua ipar aixetan

Joten zenduan soñua;

Ozeiñ zuria agertzen ziñan

Goixetan egan jasua,

Edur moltsua mendi gañean

Itxirik baltzizkatua.

Jaunak emonik zenduzalako

Zuk alakoxe egoak

Eskumakoa Jaungoikoa ta

Ezkerrekoa Fueroak;

Ego biokaz orrexegaitik

Berrogei eunki osoak

Gozau zenduzan mundu onetan

Danak zorionekoak.

Baña gaur, ene, Uso maiteak,

O! Ama erri laztana!

Ume zurtz legez ikusten zaitut

Gure guraso ziñana;

Zeu ta umeok zorioneko

Iñoz izango bagara,

Zu osatuten bearko dogu

Saiatu dudarik baga.

Asaba zarren Jaungoiko ona

Arren eiguzu lagundu,

Erri oni gaur biguntasunez

Begira arren egiozu,

Zugan ustea jarri dabenik

Bein bere al da lotsatu?

Noz Erri onek zure izenik

Egin dau barriz ukatu?

Beronek beti, beti deitu dau

Jaungoiko euskerazkua,

Zeiñez egape artan nai daben

Billau osasun dontsua;

Zeiñegan daukan jaio ezkero

Itxaropen os-osua,

Eta nok bestek osatu leio

Zauritutako egua?

Biurtu jauna, egiozu gaur

Len eukan al izatea,

Biurtu Jauna, zuk egiozu

Euskeldun bizierea,

Biurtu Jauna, arren eiozu

Euskeldun zarren bakea,

Biurtu Jauna nai dogulako

Gorde geuk euren fedea.

Zerren aixerik ez jakun emen

Geiago aserratuko,

Zerren burruka Itxasoetan

Bagarik ez dan jagiko;

Zerren erdeldun diran gauzetan

Ez garean gu sartuko,

Zerren guztiok geure ontzia

Salbetan goazalako.

Zerren bakigun bateu giñala

Ibilli oker begira,

Nun Iparrera bearren jo

Genduan Eguerdira;

Zerren nai dogun oraiñ guztiok

Biurtu lengo tokira,

Asaba zarrak libertadean

Biziten ziran Errira.

Euren Jainkoa gure Ipar da,

Nogan ditugun josiko,

Biotzetako gure orratzak

Gaur danik beti betiko;

Odei gaiñ baten Lauburu zelan

Gidari deuskun jarriko,

Bere ondoren oker bagarik

Kananen gara sartuko.

Bere ondoren joango gara

Aurrera basamortuan,

Aurrera, aurrera, leorrez legez

Bardin bardin itxasuan;

Aurrera, eta jaungoikoari

Euskeraz deitu orduan,

Uren erditik zabalduko da

Bide leor bat beinguan.

Alperrik dira Ejipton barriz

Suzko euriak jausiko,

Sodoma legez alperrik dira

Uriak auts biurtuko;

Alperrik trumoi tximistatsuak

Sorua dardaratuko,

Loten andreak legez atzeruntz

Ez dogu begiratuko.

Alperrik bere etorriko da

Faraon armaz jantzia,

Damuz beterik Israeleri

Libre joaten itxia;

Baña jaristen noz ondo daben

Itxaso erdi erdia,

Ur biak trilla eginda deutse

Illgo amorru guztia.

Dakialako Jaunak emoten

Danai euren alogera,

Erri leial ta baita mukerrai

Irabazita daukena,

Itxas erditik eroaten dauz

Onak baterik bestera,

Dongak botaten ondarreraño

Arraiñak gizendutera.