www.armiarma.eus
idazleak eta idazlanak Herri literatura TESTUAK Corpus arakatzailea Klasikoen Gordailuari buruz



Ipuinak
Agustin Paskual Iturriaga
1842

      [liburua osorik RTF formatuan]
      [inprimitzeko bertsioa PDFn]
      [Literaturaren Zubitegia]

 

Iturria: Ipuinak, Agustin Iturriaga (Antonio Zavalaren edizioa). Auspoa, 1967

 

aurrekoa hurrengoa

ASTOA ETA TXERRIA

 

Asto bat bizi oi zan

ukullu batean,

eta txerri bat berriz

aren bazterrean.

Txerriari astoak

zion enbidia,

zeren askoz obea

zan aren bizia.

«Ori —esaten zuen—

dago uguiturik,

ez dezake ezer jan

ez badu iriñik;

ni berriz emen nago

gosez idikirik,

majaderan ez daukat

lastoaren piskik.

Noizik bein baldin badet

millizkatzen zaia,

iduritzen zat dala

orduan eztaia.

Goizetik arratsera

oi da aren lana:

tripa ezin jasoa,

ezer ezin jana.

Ni beti narabilte

arras zamaturik,

indarrak galdu eta

ezin igiturik. Atz egiten diote

ari bizkarrean,

maitetxoa esanaz

jana ematean;

ni zamaren azpian

ez naute urriki,

beaituzte egunean

neretzat makil bi;

zenbat eta daukadan

indar gutxiago,

anbat eta gañean

det golpe geiago».

Au oi zan astoaren

betiko itzkuntza,

Jainkoari esanaz:

«Indazu laguntza!»

Ostegun gizen egun

deritzan goizean,

golpeka asten dira

etxeko atean;

esnatzen da astoa,

eta du ikusten

arakiña barrena

deadarka sartzen,

esanaz: «Guazen, guazen!

Non dago txerria?»

Neskamea, arturik

eskuan pazia,

asten da idikitzen

gaisoari eia.

Irteten da txerria

doi-doia eietik,

artzen du arakiñak

belarrietatik,

eta ematen dio

urte bi baño len

eriotza gogorra,

zeren dagoen gizen.

Nork esan astoaren

beldur laborria,

noiz allegatuko zan

beraren aldia?

Burutik oñetara

izerdiz bustirik,

an zegoan gaisoa

txokoan ixillik.

Irten zan bada noizbait

gure arakiña,

eta akabatu zan

astoaren miña.

Orduan esan zuen

bere barrenean:

«Jainkoari eskerrak,

bizi naizenean!

Nik nere lagunari

enbidia nion,

nere patua opa

iñori ez nion;

ez det nik nai alerik,

ez det nai iriñik,

baldin ill bear bada

orrela gazterik.

Betoz nere gañera

amar milla makill,

askoz naiago det nik

onela zarrik ill».

Berdin ikusia da:

ez da atsegiñik

mundu onetan iñon

zerbait gabetanik.

 

aurrekoa hurrengoa