www.armiarma.eus
idazleak eta idazlanak Herri literatura TESTUAK Corpus arakatzailea Klasikoen Gordailuari buruz



Biotz-begietan
Xabier Lizardi
1932

      [liburua osorik RTF formatuan]
      [inprimitzeko bertsioa PDFn]
      [Literaturaren Zubitegia]

 

Bertsio elektroniko honen jatorria: http://www.jazzfree.com/jazz9/arrain/

 

aurrekoa hurrengoa

BIOTZEAN MIN DUT

 

                (ILLETA-ERESI)

                (Amona zanaren eortz-egunean).

 

Biotzean min dut, min etsia,

negar ixilla darion miña.

Amonatxo bat nun: gaur, enarak

etorri-garaiez, aldegiña.

 

           * * *

 

Eguzkirik ez dute

leiotan zapiak;

aur-yolasik ez dago

gaur zure kalean.

Odeiek lits urratu;

itsasoak orro.

Gizadi bat geldirik;

gero, bat-batean:

 

        Ots!

        Ots,

bizion oiñok...

 

Errezka bi gizonek

argizai oriak;

gorputza lau billobok;

atzetik andreak.

 

Ai, ene lor arin au

zein dudan larria!

Besoek ez lan arren,

biotzak nekeak...

 

        Ots!

        Ots!

bizion oiñok...

 

Mendea ia betea,

ta ain illaun,

gorputz xaar!

Bezak gogoa goien

i beziun ariña,

ta bezat-nik nerea,

dei nazatenean,

ezin-itzal-Argiruntz

egatzeko diña!

 

        Ots!

        Ots!

bizion oiñok...

 

Orain larogei urte,

kale poz-gabeok

eguzkiak zitun ta,

zure aur-yolasak

alaitzen. Gaur, arriak

ere baitira itzal...

nork lekuskez, ikusi,

urte urdin igesak!

 

        Ots!

        Ots!

bizion oiñok...

 

Egun zaarrak yoan ta

berriak etorri,

gaur poz biar oiñaze,

noiz burni noiz zillar,

zenbaitek ondamendi

baituten katea

 

lore-sorta bekizu

goi-muñoak zear!

 

        Ots!

        Ots!

bizion oiñok

 

           * * *

 

Bat-batean eten da

bizion ots ori.

Gorputza laga dugu

nunbait. Al-dakit nun!

Bultza naute barrura...

ñir-ñir aunitz argi...

ordia-antzo sar nazu,

begi-lauso ta urgun.

 

        Ots!

        Ots!

enegan, biotz!

 

Amonatxo! Bakarrik

zagoku atean,

otz ta gogor, entzuten

zure azken-Meza!

Zerraldo-olen artetik

(negu-gaua iduri)

ez al-datortzu, uluka,

aize erruki-eza?

 

        Ots!

        Ots!

enegan, biotz!

 

Begiok ero ditut,

noranai doazkit;

dantza naasi bat dabilt

irudimenean.

Goruntz egik, biotza:

otoika lasa adi!

Ixilla sor badadi

ire barrenean!

 

        Ots!

        Ots!

enegan, biotz...

 

Ordu bete luzea

Igaro zan. Noizbait,

berriro lor illauna

besoek... Urrena,

 

muño baten gaiñean

uri ixil bat: arki.. —

Poz-oiñaze-kateak

emen dik etena.

 

        Ots!

        Ots!

bizion oiñok...

 

           * * *

 

Ol bat yaso ta ikusi

dut musu ximela:

parre-antxa, bizirik

balirau bezela:

 

        (Ots!

        Ots!

ler adi, biotz!)

 

ordun, ixar bat biztu

du nere gau beltzak.

Begioi malko ixil bat

dardarka darite.

Noizbait itxaro-kabi

biur dan biotzak:

 

        (Ots!

        Ots!

yauzika, biotz!)

 

«Agur! (oiuka dio)

»gorputz ximur maite!

»Agur, amonatxoa!

»Egun Aundirarte!...»

 

           * * *

 

Biotzean min dut,

min etsia,

zotiñik-gabeko negar-miña.

Alatsu txoriak, uda-ondoz,

negua du galazi-eziña.

 

1930

 

aurrekoa hurrengoa