XABIERTXOREN ERIOTZA

                (Nere leenengo Xabiertxo'ren eriotz-egunean:

                1925gko. Lotazillaren 24g.)

         I

Gabon-egun-goizean

Yaun Aita pozik

yaiki, ta aingerutxoak

orra non bildu ditun,

esanik:

Poztu, ene txikiok,

gaur, arratsean,

aurtxorik ederrena

yaiotzekoa baita

lurrean.

Apaindu, ta zoazte

guztiok beera

berri ona zabalduz,

zuen Yaungoikotxoa

gurtzera.

Zenbat zerate, baiña?

Bat, bi, iru, amar,

ogei, eun, milla... Gutxi!

Yai ontako, geiago

nik bear!

Entzun: ega lurreko

seasketara,

ta aur zoragarrienak,

ene maiteok, bertan

aukera.

Masaillean laztan bat,

eztiz betea:

eskutik ar, ta abia...

orrela ugalduz zuen

taldea.

Ta, lurbira guztia

egin-ondoren,

yaiez yantziz biotzok

bildu, iñularrerako,

Belenen.

           * * *

Zalaparta bizian,

txalo yo ta yo,

Yainko zaarrari oro

baranoan egatu

zaizkio.

Ta, aruntz lagun-eginda

puska batean,

emen datoz berriro,

ega-iraulka pozaren

pozean.

           * * *

Yaunaren baratzako

iturrietan

murgildu, ta ari dira

beren buruon eder-

lanetan.

Gertu-ta-gero, urrezko

txilibitoak

aoratu, ta abia

ziran, zabala arrotuz,

egoak.

Non dira?... Antxe, urdiñaren

sakonean,

ezer ez duzu ikusten

argizko auts-irakin-

antzean?...

Noratsu?... Iñon ez. Oro

leengoraturik,

begiak ez du yotzen

urdin baztergabea

besterik.

         II

Gabon-egun-goizean,

seaskatxoan,

Xabiertxo gaxoa

gaitzak ito-zorian

zegoan.

—Zer duk, eguzki orrek,

gure ederrena?

Nork min egin, esaidak,

biotz biren zatirik

maitena?...

Itxon! Ustez, arnasa

baretu zaio:

parre-antx gozo batek

ezpaintxoak argitu

dizkio...

—Iñoren itz emeak

entzuten ago,

geldi-geldirik eta

bular eztian baiño

pozago?...

Ene! Beldur! Ez il, ez,

arren, txikia!

Ez yoan, gure poza,

ez, gure biziaren

argia!!

Ene! Gure biotzon

erdibitzea!

Nekez arteraiñoan,

itotako negarra

lertzea!.

Ene! Amen begien

negar-obiak

ondoa yo-eziñak

egin ote-ditu Yaun

aundiak?...

Bular yoritik ez aut,

ene!, ikusiko

zalapartan edaten,

gosea aserik baituk

betiko!...

Eguzkiak inguma

bezin maitea;

ala, maiteminduak,

maite-ezpaiñek ukitu

lorea!...

Igan ipiñitako

amesak, baiña,

auskorrak ote-ziran,

inguma ta loreak

ez aiña?...

         III

—Berandu? —Bai, maitea;

illuntzea den...

Atsekabeak ez din

astiaren neurtzea

yakiten.

—Ixo... Nortzu ditezkek

atarikuok?...

Nor zetorkek, algaraz,

miñagotzera gure

malkuok?

           * * *

        (Ataritik)

Etxeko-andre ona:

kantatzerik nai?

yaiotzadunak gera,

begirunez beteak

zure zai...

           * * *

—Nortzuk dituk?... Esaiek

alde-egiteko!

—Gorriz argitutako

yaiotzaz, dun sorta bat

mutiko...

           * * *

        (Ataritik)

Etxeko-andre ona:

kantatzerik nai?

Belen-zaleak gera,

sari-ustez beteak

zure zai...

           * * *

—Biyoaz! —Ez, maitea;

begira zaien...

Gurea iñoiz, azita,

oiek bezela ibiltze

aal-uken!

           * * *

        (Ataritik)

Etxeko-andre ona:

abesterik nai?

Gabon-zaleak gera,

ezin-etsiz beteak

zure zai

           * * *

—Zuzen diok. Aur Onak

onetsi bitza!

Sartu, muttil ederrok,

seaska-alderaturik

yaiotza.

Sartu, ta yo, beldurrik

gabe. Gaxoa

lotan dezute, baiñan

otsak astindu-gaitza

du loa...

Yo, bai, gaur baita Aur Ona

yaiotzekoa!

Yaiki, biotz autsia,

pozezko yaia baituk

gaurkoa!

Yaiki, gure maiteena

Belenen baita,

ortzi izartuan zear

ego bigun arroek

bultzata!...

Oska baitago, urrezko

txilibitoaz,

zeuen Gabon-abesti

berberok Belenen

yo ta yoaz!

Yo. bai, maiteñoaren

oroiz, muttillok.

Gurtu gatzaion Yainko

aurtxoari biziok

eta illok...

           * * *

Aintza goian Yaunari

askigabea;

ta, bere naia ontzat

etsitako lurtarroi...

pakea!

1926