Bordel bertsularia
Juan Etxamendi, «Bordel»
XIX. mendea
[liburua osorik RTF formatuan]
[inprimitzeko bertsioa PDFn]
[Literaturaren Zubitegia]
Iturria: Bordel bertsularia, Bordel (Jose Mari Satrustegiren edizioa). Auspoa, 1965
|
|
|
ALDUDEKO KANTIAK
(1864)
Kantatzera niazu
goguak emanik,
menturaz hobe nuke
ixilik egonik;
bainan ez naike egon
oraikuan nehondik,
suietak heldu zauzkit
bat bestiain ondotik.
Mila zortzi ehun eta
iru ogei eta
iru edo lauian
gertatu suieta;
oraino ez laiteke
anitz manifesta
holakorik gehiago
ez baladi gerta.
Elgarrez agradatu
bi presuna gazte,
horien amodioa
konsidera daike!
Baten aita eta ama
kontrario duzte,
holako afronturik
ez bai zuten uste.
Aita amek alabari
konseilu arina:
—Ezkontza bat ba dugu
zuretzat egina.
Harek barnian bai zuen
sendimendu fina,
amodiorik gabe
etzen atsegina.
Alabak errepostu,
gazte izanik ere,
borondate hunian
segurki alere:
—Nundik izan daiteke
hura ene jabe,
egundaino nihauri
itz bat erran gabe?
Behin errekontratu
beste anitz bezala,
uste gabeik halako
solasik bazela:
ene aita amekin
adiskide zela,
enekin ezkontzeko
arrañatia zela.
Errepostu eman nion
entzun bezain fite:
—Ene kargurik gabe
trankil egon zite.
Ni abisatu gabe
tratian ar zite:
arrañatu bazira
hekin ezkon zite.
Hara nola baitira
gau eta eguna,
anitz diferentzia
ikusten duguna;
nahi balin baduzu
unione huna,
nor berak xerka beza
aldeko laguna.
—Amodiorik gabe
ez naiteke esposa,
sekulakotz nindaike
orduan malurosa;
ene ixilik egin
dutenek ezkontza,
saldu nahi ninduten
animalen gisa.
Aitarekin lanian,
amarekin elizan,
presuna xinpliagorik
etzitaken izan;
auzokuek, esenplu hek
obedi nitzan...
itsasoz pasatzera
obligatu nintzan.
Adios, ama eta
aitari goraintzi!
Montebideora nua
biar edo etzi;
hango negoziuak
behar tut ikasi,
nola biziko giren
Jinko Jaunak daki.
Ene ama maitea,
ze emazte prudenta!
Alabaren medioz
etzitela inketa;
zuk bizitzeko bahuzu
behar den errenta,
eta ni Ameriketan
gaixo iñoranta.
Karta igorri nakon
ama nobliari,
zuzenaren amatxi
nahi zuen jarri;
ene xangrinatzia
ez da arrigarri,
erreposturik ere
ez baitaut igorri.
Mila mila goraintzi,
aita ama zuhurrak!
Ontsa gozazkitzue
Aldudeko lurrak;
egiten batuzue
kontratu makurrak,
nor berak jasanen tu
ondoko malurrak.
Zer sinifikatzen du
kontrako sasoinak!
Desagradable dira
munduko fazoinak;
plana justua eman
behar du gizonak,
eta partikularzki
herriko artzainak.
Gezurrik balin bada
bertsu berri otan,
norbaitek erran date
aizezko bidetan,
bada permisionia
ohore beretan,
publika ditzatela
Eskual herrietan.
|
|
|
|
|