www.armiarma.eus
idazleak eta idazlanak Herri literatura TESTUAK Corpus arakatzailea Klasikoen Gordailuari buruz



Ipui onak
Bizenta Mogel
1804

      [liburua osorik RTF formatuan]
      [inprimitzeko bertsioa PDFn]
      [Literaturaren Zubitegia]

 

Iturria: Ipui onak, Bizenta Antonia Mogel (Maite Iribarren edizioa). Euskal Editoreen Elkartea, 1992

 

aurrekoa hurrengoa

IPUI 1

Otsoa ta Bildotsa

 

        Otsoa ta Bildotsa eldu ziran bakoitza bere aldetik ibai batera ura edateko asmoz. Otsoa asi zan edaten goiko aldetik, ta bildotsa uraz beetik...

        Otsoak ekusirik asi zala ura edaten, diotsa:

        —Zergatik loitu didazu ura ni edaten nengoan artean?

        Bildotsak eranzun zion pakez:

        —Nola diozu or, zure aldetik badator Ibaiko ura ni nagoan beeko aldera?

        Otso gaiztoak ez en zuna eginik Bildotsaren arrazoi eder, ixilgarriari, esaten dio:

        —Zergatik lotsa galtzen didazu? Zergatik niri gaizki esan? Ori da Nagusiago bati bidegabe andia egitea.

        Bildotsak diotsa:

        —Ez dizut nik lotsarik galdu, ez gaizkirik esan.

        Orduan bekoki tximurtu, ta begirada aserratu batekin esaten dio Otsoak:

        —Sei illa bete dira zure Gurasoak egin zidala beste onenbeste.

        —Nola izan diteke ori —diotsa Bildotsak— geroago jaioa banaiz? Zeri ta zertara dator ori asmatzea?

        —Dan bezela dala, zuk galdu didazu nere lartegia belarra janaz —esaten dio Otsoak.

        Bildotsak berriz:

        —Nola ori ere, ortzak irten ez badidate? Nola jan belarra oi uts ta samurrekin?

        Ez zedukanean Otsoak zer eranzun arrazoi ain argiei, estalkiak kendurik, diotsa:

        —Berritxu zitala, ez dakit zer esan; bai ordea aragi zalea naizala, zure aragia bigun ta samurra dala, ta zurearekin apaldu bear dedala.

        Au esanda, arrapatu, ta sabeleratu zuen.

        Ipui onek esan nai du gaizto asmatzallen artean egiak ez duela lekurik; indarrak bakarrik agintzen duela. Zenbat onelako Otso? Asko dira biotz gogorrekoak; diru goseak darabiltza aitzakia, ta esesio billa, edateko Nekazari argalaren odol, edo bearra. Onegatik:

 

                Egia idukizazu gauza alpertzat

                Gaisto asmodun, ta asto jakiñentzat.

 

aurrekoa hurrengoa