Serm. 96.
De gratia actione post communionis.
ann. 1781

Benedic anima mea Domino, et omnia quae
intra me sunt, nomini sancto eius. Psalm. 102.

        1. Notizia bat, fielak, egun joandirenorietaik bater (sic) bere gustos. Joan omen da gure errege gizon pobre baten etxola lurresko zar zar batera berarias, erremediatu naiak arren nezesidadeak, ta etxea berritu ta urres beterik usteko ongi bizi guziko; idiki omen dio pobre garrek ataria, sartu omen da errege, ta pobregoi kasi saloik ta deus in gabe joan omen da nai duen lekura; arren irur hume zituenak, bata iges, berzea enredatzen kanpoan, ta berzea lo etzanik omen zeude, ta erregeai niork kasorik itenestiola aurkitu omen da desertuan bekala, desabriturik arrazioreki pobreain ta arren humeen deskortesias; ta egon ondoan denbora puxka bates etxideten ia etorko ote zaion kaso egitera, ez ageri ta ez ageri, ta itzuli omen da bere ondasun guzieki utzirik kexak solamente in zaion deskortesias. Non gertatu da ori, Jauna? etor baliz gure etxera, kortejatuko gindue obeki geuren pobrezas; benzait errezibimentu ta saloa egin ta ez gindue utziko instante bates familia guziak, aliketa despeizeienartaño. Ala inen zindue? Bada, inzazu ala emendik alzina, ezi orai arteo estuzu ala egin. Esta ordea etorri errege nere etxera, etorri balitz... Etorzeko asmoa badu berriz ere, baña etorri ere da anitz aldis agian, ta zureki gertatu dena kontatu dut. Entenda zazu kontua. Errege diotena da gure Jesus, zeruko ta lurreko Jauna, dagona aldareko sakramentuan. Zu zarade gizon pobre gura, ta etxola lurreskoa da zure gorputza, zeintan sartu baita utzi naiak zu beterik ondasunes ez solamente oraiko, baita sekulako biziko ere. Idiki diozu ataria, au da, agoa, errezibizeko Jaun sakramentatua; sartu da ta kasi salorik egin gabe ta kasorik, joanziña gogoas nai zinduen gauzetara, ta personas ere fite atra zina elizatik atzendurik nor den etorri zaizun arrotza. Zure irur humeak ain deskorteski portatu dire nola zu: Bata iges, berzea jostan, berzea lo; irur hume gebek dire arimaren irur potenziak: Memoria, entendamentua ta borondatea. Memoria joan da iges, zeren oroizen baizina solamente bearrestirenes, atzendurik Jesus zeure barnean zegonas. Entendamentua txostan, zeren egon baizina dibertiturik pensatzen gauza batean ta berzean, ta ez Jaun andi garren honrazean. Borondatea lo, zeren ezpaituzu mogiarazi ta idatzarri afekto bear zirenetara; ta ala, gure Jauna egon da zure etxean desertuan bekala, estuzu kortejatu ongi, estiozu eman eskerrik kasi, ez konbersazio pixka bat sikiera, ez monstratu ere borondate ona, ta eskatu ere ez deus zegolaik emanaiak; ta ala, joan da disgustaturik zure errezibimentu txarras bere ondasuneki, ta zu len bezain pobre, errumes gelditu zara. Orra zer den komekatu ta ez ematea ongi graziak, ta ez baliatzea okasioas. Orra berze motibo bat, zergatik ezpaitu egiten bere efekto egin bear zuena komunioneak ariman. Ontaik arzen dut okasio emateko doktrina komekatu ondoreko. Atenzio, otoi.

        2. Baña uz nazazie lenik erreprehendizera bi deskortesia iten direnak komekatu ondoan elkarri idurizen direnak: Bata da atrazea berla elizatik komekatu orduko; berzea egotea atenzio ta deboziorik gabe lanze gartan. Atrazeas ain berla diot Judas imitazeuntela, zein artu orduko Jesusek eman zion bokado gura atra ze instante, naiz gelditu bazire ere an berze apostoluak, et postquam accepisset bucellan, exivit continuó. Dire ebek nola astoak daramatenak gaiñean errelikario prezioso bat guziek adorazeuntena, baña aiek orgatik estire deskuidatzen edatzera muturra ganbela edo ale batera arrapatzeagatik bokado bat, ia estimazen baitute ezi ez gaiñean daramaten errelikia. Ala, deskortes gebek beiratu gabe nor errezibitu duten, itzulzen diote bizkarra joateagatik jatera edo lurreko negozioetara. Ta agian daramatelaik oraño estomagoan Jaun sakramentatua, zein baitago konsumitu artaño ogiaren akzidenteak, ta ebek estomago batean fitexago, berze batean beranxago konsumitzen dire; orgatik baliz erreberenzia anitz, bearlizake egon sikiera ordu kuarto bat errezibituaskeros gure Jauna jan gabe lurreko janariorik, ez botazeko lurreko ogia zeruko ogiaren gaiñean. Erran daike alakoes, atrazen direlaik berla berla elizatik, arima on batek erran zuen txistea sazerdote sakristiatik txusenean kanpora atrazen batengatik: Soña soña bezkite ezkilak, zergatik an baitoaie aldareko sakramentua. Non? Sazerdote garren petxoan.

        3. Berze deskortesia, naiz egonik elizan, da edo erabiltzea arat onat, edo egotea ain fresko, desatento ta ajolakabe, nola iretsibalute oblea pizka bat. Non dago fedea? Edo non dago juizioa? Jangoiko guzia petxoain barnean; ta ez kasorik biltzeas berebaitan? Jesus bera etorri, ta fite joan bear; ta esta kuidatzen enpleatzeas ongi instante prezioso gaiek? Santa Teresak utzi zue eskribiturik, ezi arrazio prinzipala zerengatik estiren probetxazen ia arimak komunioneas, dela zeren ezpaitire detenitzen arrotz etorri zaioten andi garreki. (Segn. Christ. instr. p.3. dite. 8. ss.17.). Etzazula utzi pasatzera egun onaren parterik txikiena, dio Espiritu Sanduak, particula boni diei non te praetereat. Egun ona da komunioneko eguna proprioki, ta egungarren zatittorik preziosoena da komekatu ta dagon bitarteo gure Jauna geuren barnean. Orduan da ordua, noiz lograbaitezakegu sekulako bizitzaren grazia. Estakit ordea zer egin denbora gartan, Jauna. Lograbazindeza errege Españakoa dagon zure etxean kuarto ordu bates, aurki zindezake zer egin. Eman ongi etorria ta eskerrak, humillatu zeure burua, monstratu amorioa, deitu familia guzia ta kortejatu errege Jauna. Ofrezitu guzia berain zerbitzura; proponitu fidelidadea ta eskatu bere grazia ta eskua. Bada, ala Jaun sakramentatuareki: Ikasazu orai modua.

        4. Errezibitu orduko forma sagratuan Jaun andia, erretiratu ta ertxirik begiak, geldi geldia zaudelaik, biztu fedea sinesta zeunzulaik biziro dagola errealki Jesus zurebaitan. Eman ongietorria agasajo andiareki; agradezitu borondateas fineza bat ain inkonparablea; ponderatu zeure indignidadea ta nola etzinduen mereji alakorik; erakutsi amorio ta onginai andia zeure ongigille dibino garri; deitu potenzia ta sentido guziak jaun arren alzinera; adoratu guzieki guzien errege sumoa; konfesatu zertan faltatu duen bakotxak berain zerbitzuan ta eskatu barkazio; ofrezitu guziak berain manura nai duen gisan; proponitu obekiago zerbitzazea falta zaizun biziain denboran, ta espezialki aldioro eman itz firmea emendazeko gauza berex batean, zeintan faltatu duzun ia; ta gero eskatu bere grazia efikaza biziguziko ta ondoreko gloria; enpeñatu, alaber, Ama Birjina, ta aingiru goardakoa, ta sandu debozioskoak, ta en fin, eskaturik bere bedeizioa joan etxera. Baut uste ala iten duelaik joaten zaiola aisa kuarto erdia ta kuartoa ere. Solamente inik estaudenei errekojitzera gogoa, kostako zaiote ia trabaju; baña ez anitz anitz: In ajola, paratu dilijenzia, erresisti prinzipioan gogo ta pensamentu ibildariari. Biz en fin borondate ona, ta guzia lograzen da gutibana. Erraintut zenbait afekto, zeiñen ariora bere biotzean mintza dezoketen Jaun sakramentatuai itzik gabe, gogoas solamente.

        5. Posible da etorri dela nere gana ta dagola nere barnean Jesus bera errealki? Ain zierto da nola Jangoikoaren itza. Aski da berak baitio. Sinestazen dut dagola nere baitan Ama Birjinain sabelean egon zena. Ongi etor dela, bada, Jesus maitagarria, nere Aita dibinoa. Nor da ori bekalakorik Jaun ta Jangoiko andia, guzien goienean dagolaik beirazen baititu bere txikittoak zeruan ta lurrean? Esker milla milla in didan mertxedeas, ezpaitezaket paga sekula. Ene partes agradezi bezote sanduek ta aingiruek, ta bere Ama Santisimak, ta aieki bateo nik nere fakultade guzieki nainioke korresponditu. Baña guzis pobrea naiz, borondate ta afektoa admiti bez. Ojala baleude nere eskuan mundukoen biotz guziak ekarzeko loturik orren amorioain kateas onara honrazera ta bedeikatzera berori. Bedeikatua biz ta alabatua guzietaik orai ta beti, nere Jesus ona. Bedeika bezate nere arima ta zain guziek alako ongigille dibinoa. Nondik niri ainberze ondasun, nola etorzea enegana Jesus berori, izanik Jangoiko andia ta ni txinurri bat txarra? Berori neregana? Nondik mereji nue nik ainberzeko ditxa? mereji nue bota nindezan infernura neure ofensa ainberze inikakoengatik, ta orai datorkela berori eskergaiz gonengana? Nik estiot in zerbitzu protxuskoik; naiz guzis inutila ta txarra; zer espera dezake enegandik baizik txarkeria? Alaere dignatu da sarzera traidore gonen baitan! Bada, ia ke ta ala nai duen, ar bez posesio nitas ta neure arima, gorputz, potenzia ta sentido guzies, orrenak baitire mila titulos. Lotu gaiza guziok bere borondateareki, ta ezkaizala utzi apartazera puntu bat sikiera sekula guzian. Amen.

        6. Zatoste, zatoste nere potenzia ta sentido guziok Jaunonen presenziara, humillazaiste emen ta korteja, honra, ta adora zazie gure guzien Jauna: Zuk nere memoria, oroitus Jaunones ta intigun benefizioes; zuk entendamentua, pensatus jaun onen baitan solamente, ta Jaunonen gustoko gauzetan; zuk borondatea, onetsis Jaunau ta Jaunonengatik manazen duen guzia; zuk nere biotza, ez admititus deus baizik Jaunonen agradokoa dena; zuek nere eskuak, estuzie in bear akzionerik kuadrazenetzaionik; zuek nere oñak, estuzie eman bear pausurik ezpada onerako; zuek nere begiak, ez beiratu baizik nola ta zer nai duen beronek; zuek nere bearriak, ez aitu baizik nai duena ai dezazien; zuek nere agoa ta usma, ez gustatu ta sentitu deus Jaunonen borondatearen kontra; zuk nere mia, solamente mogitu beauzu explikazeko Jaunonen alabanzak ta beronen gloriarako diren itzak; zuk nere gorputza, egon beauzu sujeto ta obediente Jaunonen legera; eta zuk nere arima, guziok gobernatu beartuzu Jaunonen zerbitzuko. Ni naizen guzia orrena naiz, ta orrendako orai ta beti, Jaun andia; ta barin banoaie kontra, gaizki inen dut, ta oraidanik errebokazen ta anulazen dut betikos, ez dezan balia orren kontra in, pensatu, erran ta desea dezatenik batere batere. Eta orai arteo inikako ofenses damuturik nago barkazio eske. Nere arimak konfesazen du orren oiñetan estela izan fiel orrengana bear bekala; barka bezo, Jesus ona, otoi. Nere memoriak konfesazen du atzendu dela sobra ortas, ta oroitu dela sobra bearrestirenes; barka bezo, Jesus ona, otoi. Nere entendamentuak admititutu pensamentu gaistoak sobra aldis; barka bezo, Jesus ona, otoi. Nere borondateak deseatu, nai izan, ta ez ere du orren borondateain kontra; barka bezo, Jesus ona, otoi. Nere eskuek ez obratu orren zerbitzuko gauzarik ta indute anitz akzione gaisto; barka bezote, Jesus ona, otoi. Nere oiñak erabili dire bear etziren pausuetan; barka bezote, Jesus ona, otoi. Nere begiek, bearriek, usmak, agoak, miak ta mienbro guziek exzeso ta falta anitz indute malamente; barka bezote, Jeus ona, otoi. Neurau konfesatzen naiz desleal ta ingrato izandu naizela; barka bezada, Jesus ona, otoi, ta emendik alzina enpleatuko naiz obeki berorren zerbitzuan potenzia ta sentido guzieki; ta espezialki goartuko naiz ontan ta ontan, zeintan baitaki ofenditu dela asko aldis. Noiz asi bear dut, Jauna, nik on izaten? Alako alimentuareki atzinaikela gaisto? Dezaketela ofendi jaun bat ain ona? Ezdezala permiti, otoi.

        7. Baña ez naiz fio, ta estaike fia enebaitan. Orrek, orrek, Jauna, in bear du nereki bere milagroetaik bat. Senda bez nere arima eria, enfrena bez nere aragiaren inklinazio gaistoa, sujeta bezki nere pasione guziak, ez dezaten nai baizik orrek nai duena. In benaza berorren biotzaren konforme, ez nadien bizi ta ez nadien il baizik orrengatik. O banitz orren nirabe fieletaik bat ni ere! Orrek in nazake ta in bear nau; ta eznau utziko gal naien, baizik salbatuko nau ta emain dida leku naiz azkena bere sierboen konpañian glorian. In bez grazia gau nereki bere ontasun soillagatik, bere odol prezioso ixuri zuenagatik, bere fabore iten didan gonengatik komunionean. O Maria Jangoikoaren Ama ta gure abogada, nik ofrezizen diot bere Seme dibinoaren komunione gau, berorrek bere sabel Birjinalan iduki zuenagatik bedrazi ilabetes. Orrek dignoki, nik indignoki, baña berbera logratu dut izatea. Enpeña bedi, otoi, komunika dezadan anitz grazia bizi nadien ta il nadien Jangoikoaren zerbitzuan. O nere aingiru goardakoa, emanbezkio nere partes eskerrak Jangoikoari in didan mertxede gontas, ta goarda benaza bizi nadien ta il nadien Jaun beronen gustora guzis. O zeruko sanduak ta sandak, alaba bezate neregatik Jangoikoa iten didan benefizioas, ta eman bezkiote graziak nere partes, ta logra bezate bizi ta il nadien alako maneran, ezi ellega naien oien konpañiara glorian. Orren eskuetan Jauna usten naiz guzia, bego beti nereki, ez nazala utzi apartazera orrenganik sekula. Bida otoi bere bedeizioa.

        8. Gisaontan edo ario gontara emanik graziak komunione ondorean, enpleatuko da denbora sufizientea ta joan gero; ta egunes, alaber, noizean noiz in memoria benefizio errezibituas; ala baut uste eginen dutela fruitu komunioneek ariman, joan direla ondus persona, pegatus Kristoren kondizioetaik zerbait, aumentatus grazia ta birtuteak, lograzeko medio gortas salbazioa. In ala zeuren onagatik; ta orai fede, esperanza ta etc.