www.armiarma.eus
idazleak eta idazlanak Herri literatura TESTUAK Corpus arakatzailea Klasikoen Gordailuari buruz



Bordel bertsularia
Juan Etxamendi, «Bordel»
XIX. mendea

      [liburua osorik RTF formatuan]
      [inprimitzeko bertsioa PDFn]
      [Literaturaren Zubitegia]

 

Iturria: Bordel bertsularia, Bordel (Jose Mari Satrustegiren edizioa). Auspoa, 1965

 

aurrekoa hurrengoa

«ENE IZPIRITUAN BA ZEN
ZENBAIT BERTSU...»

 

Ene izpirituan

bazen zenbait bertsu,

oraino den guzia

etzeraut hustu;

zertaz dutan solasa

emazue kasu,

esplikaturen baidut

ahal bezain justu:

zahar bainan prestu,

odola zaut hoztu,

biotza're laztu,

gorputza beraztu;

oraino gazte banitz

banuke gustu.

 

Zahar gazten arteko

hau da parabola,

—zuzen esplikatzeko

ainbat gogor da—:

gaztia adin batez

ez ditake molda,

gorputza sendo eta

azkar du odola.

Zaharra ez da hola:

iragan denbora

etortzen gogora

et'ezin konsola,

nekez bihurtzen baita

zahar arbola.

 

Egunak badoatzi

egunen ondotik,

ez dira elgar iduri

juaiten hargatik:

atzo iruzkia zen

dirdiran zerutik,

egun oibelak ialgi

itsaso aldetik;

euria ondotik

asi da gogotik

odeien barnetik;

hortako badakit

erituko naizela

bustiz geroztik.

 

Uda lehen arrosa

neguan arraro,

osto bano arantze

aise gehiago;

denez ohoratua

primaderan dago,

izotza jinez geroz

loriak akabo;

handik goiti gero

ez du gehiago

zeren ez den bero,

hortaz segur nago...

hori bezala gira

zaharrak oro.

 

Huna gaztetasuna

zoin den loriosa!

Horri konparatzen dut

nere arrosa:

usain goxo ezti bat

kolorez airosa,

bere arropa ere

anitz baliosa.

Zahar odol otza

nundik ez lotsa?

Flako du bihotza,

baitaki bai huntsa

lur barnean duela

laster gorputza.

 

Aspaldi du naizela

etorri mundura,

geroztik pasatu da

anitz denbora;

atsegin batendako

frango arrangura.

Miseria kantatuz

bizi naiz ardura.

Geroko mentura

nik banu segurra,

egin nio hura

anitzen gustura:

zaharren gaztetzeko

baginu moda.

 

Zahar giren guziak

gaztetzen bagina,

anitzentzat munduan

zer atsegina!

Horrek senda lezake

gure biotz-mina,

gibelerat itzuliz

pasatu adina.

Gazte larru fina

kolorez arina,

ongi esamina,

salba zak arima,

ararteko harturik

Ama Birjina.

 

Zahar bezanbat gazte

badua mundutik,

naiz zaharrak oro

doatzin hargatik.

Heriotzeko orena

ez ahantz burutik,

segurragorik ez da

sortzeaz geroztik.

Juaitian hemendik

gizonak ez daki

zer duen ondotik

bekatuen gatik,

barkatzen ez badauzku

Jaunak zerutik.

 

Urgulutik asi zen

lehen bekatua,

Luziferrek emanik

bere zimendua,

asaldatu bai zuen

lehenik zerua

bai eta piztarazi

infernuko sua;

suge armatua

lehertu burua

jin denian ordua;

Maria Saindua

zure medioz dugu

salbamendua.

 

Etzaitut imitatu,

ama, orai artian,

orai egiten zaitut

oroz batian.

Jesus, Maria, Joseph,

hitz hok aipatzian,

bake gozo bat bada

ene bihotzian.

Azken orenian

Jaunak jujatzian,

jar zazkit aldian

hil nadin bakian;

zeuretzat ar nezazu

azken hatsian.

 

Sortzez eta bataioz

ni naiz luzaidarra,

orok dakitena

Bordel xaharra;

oraino bizi bainiz

ez dut solas txarra:

gorputzez erbaildu ta

kunkurtu bizkarra,

galdurik indarra,

eztitu sukarra,

bihotza ez azkarra,

ez hala beharra:

aisa pasaturen dut

nere bizi ondarra.

 

aurrekoa hurrengoa