www.armiarma.eus
idazleak eta idazlanak Herri literatura TESTUAK Corpus arakatzailea Klasikoen Gordailuari buruz



Galtzaundi eta beste bertso asko
Ramos Azkarate
1880-1904, 1962

      [liburua osorik RTF formatuan]
      [inprimitzeko bertsioa PDFn]
      [Literaturaren Zubitegia]

 

Iturria: Galtzaundi ta beste bertso asko, Ramos Azkarate (Antonio Zavalaren edizioa). Auspoa, 1962

 

aurrekoa hurrengoa

GIPUZKOA BENTZUTEZGARRIA

 

        Coro:

Gure Kantabri onetan

gerran gabiltza benetan

Gipuzkoako menditan;

Otabianok atiak itxi

zizkigun alde guzitan,

etsai oriek lur ontan,

gu bentzutzeko asmotan,

sayatu dira askotan.

 

        Coro:

Gudari txit egokiya

degu danon giyariya,

Lartaun buruzariya;

Erromatarrak ezin jiratu

diotena arpegiya,

ain dauka fede biziya

eta ausardi aundiya,

libratzeko Kantabriya.

 

        Coro:

Aurtengo iñauteriyak

ditugu zoragarriyak

Ernioko gudariyak;

Lartaunek eta Uso ederrak

goza ditzaten gloriyak,

kondizio egokiyak

dituzte irakurriyak,

        Eskribaua:

esposatzeko gaur biyak.

 

        Eskribaua:

Asi nadin alabatzen,

oyen biotzak mugitzen,

gloriaz bete ditezen;

        Coro:

Eskribau jauna, abiya bedi

aur oidi biyai galdetzen,

konforme bai da arkitzen

bata bestiaz jabetzen,

eztayetara guazen.

 

        Otabiano:

Bost urte ontan pelian

gabiltza Ernio mendian

guziontzako kaltian;

aizken batalla egin dezagun

zelaitxo eder batian,

biok jende berdiñian

edo errendi ...ian

jartzeko gure mendian.

 

        Lartaun:

Orain artean bezela

nai det emendik aurrera

maitatu nere bandera;

Kantabriatarrak iñola ezin

jarri Erroman mendera,

ezta galdu're euskera,

ba danok juan iltzera

nai dezun zelai batera.

 

        Otabiano:

Gera biok konformatu,

orain lekua billatu,

onorez gaiten portatu.

        Lartaun:

Nere juezak zurearekin

dezatela aukeratu,

legez nai det nik portatu,

naiz gu guziok ondatu

edo betiko libratu.

 

        Lartaun:

Amoriuan da latza,

onraz berriz aberatsa

euskaldunaren arraza;

etsai oriek bentzututzian

egingo degu ezkontza,

galtzia gure izkuntza

ez al deizkozu lotsa?

        Usoa:

bai, tori nere biotza.

 

        Usoa:

Obe da iltzea pelean,

daramakizun fedean,

jartzia bañan mendean;

ni ere ilko naiz zure begiak

jiratuta ikustean,

biok kajatxo batean

sar gaitzatela lurpean,

lauburu onen legean.

 

        Lartaun:

Adios, nere Usua,

agur, bion gurasuak,

pozaz ixuri malkuak.

        Gurasoak:

Zu il ezkero nola libratu

jende Kantabriakuak?

        Lartaun:

Badaude oiñordekuak,

Lekubideren frutuak,

guziz fede bizikuak.

 

        Lartaun:

Donzella manso mansua,

iritxi zaizu plazua,

penaz iltzeko gaixua;

auxen da lana ezin egiña

esposayoko plazua,

Urumeako usua,

zedorren biyotz osua

tori, maitetxo gozua.

 

        Lartaun:

Ama zeruetakua,

biyotz guztiz berakua,

aur au nigandik ba'ijua;

biyotzetikan eskatzen diot

eiteko oni lekua,

da mantxarik gabekua,

frutu Urumeakua,

Tubalen odolekua.

 

        Antistio:

Erromako senaduak

bigaldu dit mandatu bat

daudela asarratuak;

zeren urrian jende arrotza

geralako bentzutuak,

jakin nai ditu kontuak,

ote zeraten prestuak,

onra guzitan justuak.

 

        Otabiano:

Nai al dezute etorri,

Erroma aldera txit sarri,

peleatzera an garbi;

nik egun gizon, zuek ainbeste,

zelaitxo batian jarri,

ia zein dan garailari,

ikusi nai dute ongi,

senaduak dio ori.

 

        Lartaun:

Lengo onretan ez ezik

ez bada gauza ori baizik,

ez dizut ukatzen itzik;

Erroma aldian laister aituko

dituzute gure irrintzik,

etzaigu amoztu lanzik,

ain gutxi oztu biotzik,

juango gera txit pozik.

 

        Erromako Presidentea:

Senaduak du tratatu,

nai zaituztela maitatu

eta semetzako artu;

nai badezute gure alabak

gaur bertatikan senartu,

gerrak dirade bukatu,

alkar dezagun amatu,

pakean gaiten gertatu.

 

        Lartaun:

Zuen alabak guretzat

ematia emaztetzat,

grazi ederra deritzat;

bañan glori au geldi dedilla

Gipuzkoako mendintzat,

jarriko gera senartzat,

seme ordeko beontzat,

pake osuan danontzat.

 

        Otabiano:

Lartaun gizon aditua,

euskaldunaren burua,

txit izan zera prestua ;

eman dizkagun biok alkarri

orain txit pozez eskuak,

zuek eta bentzutuak,

jende guziz anaituak,

orain ekatzu musu bat.

aurrekoa hurrengoa