www.armiarma.eus
idazleak eta idazlanak Herri literatura TESTUAK Corpus arakatzailea Klasikoen Gordailuari buruz



Arraun ta amets
Salbatore Mitxelena
1955

      [liburua osorik RTF formatuan]
      [Literaturaren Zubitegia]

 

Iturria: Idazlan guztiak (I), Salbatore Mitxelena (Karmelo Iturria eta Jose A. Gandariasen ediozioa). EFA, 1977.

 

 

aurrekoa hurrengoa

GABON ABESTIAK

 

 

1— Izarren galdera

 

Zeruetako Jaun ta Jabea

jaio da Gabon gabean,

asto ta idia lagun ditula,

estalpetxo xar batean.

—«Zerugoietan kabitzen ez dan

Jaungoikoa estalpean?!»

Millaka izarño galdetzen daude

ori nola ditekean.

—«Zerugoietan kabitzen ez dan

Jaungoikoa estalpean?!»

Millaka izarño galdetzen daude,

galdetzen Gabon gabean.

 

 

2— Festa Belenen

 

Ostarte txulotik inbiriz dagon

izar bakar arek ara zer dion:

—«Zerua ustu da gaur, lurra zerutu,»

Jainkoa gizondu: dana aldrebestu!».

Ta amorru zitalak bertan artuta,

buruz bera amilduz lañotan il da.

 

Ez atertu, baña, Belenen festa.

Jesus dala iguzki, an egun baita.

Milla ta berreun ta bi aingerutxo

dantza sokan ari, txairo ta bero.

Ango txilibitu ta tuntunero!...

 

Aurreskua astean San Grabielek,

zortzikoa kopla anei mingañek,

txalo otsa arrotuz ortzirañoxe,

izar bekaiztia salatuz are:

 

—«Zeru osoa gaur gera Belenen,

»Jaioberriari festak egiten.

»Muxinka dagona ez sartu emen.

»Aupa, zeru lurrak!, segi dantzatzen».

 

 

3— Eskeintza onena

 

Belengo berriona

dakargu poz-pozik,

nola Jesus jaio dan

aurtxo biurturik.

—«Zergatikan, enetxo,

negarrez oraindik?»

Ta aurtxoak erantzun du:

—«Ez da otzagatik.

Maite ez nautelako

gizonek oraindik»

 

Badoaz artzaitxoak

aurtxoarengana

eskeintzen diotela

arkumetxo bana.

Jesusek esan die:

—«Eskerrikan asko,

baña arkumeak baño

biotzak naiago,

arkumetxoak baño

biotzak naiago».

 

Zabaldu, aingeruak,

munduan barrena

maitetasuna dala

eskeintza onena;

ez dula nai Jesusek

bestelako pozik:

biotzen maitasuna,

maitasuna baizik.

Maita dezagun, bada,

guziok gogotik.

 

 

4— Aterpe billa

 

Aterpe billa dabiltz

    Joxe ta Mari,

Jesus jaioko baida

aurki-aurki.

Ezin, ordea, iñun

estalpe txar bat arki...

Emaiogun gerea!

    Tori! Tori!

 

Azkenik topa lute,

    topa Belenen;

eta jalo da Jesus

antxen-antxen

Etzan leku obea

negarrez du eskatzen...

Sartu gure biotzan!

    Emen! Emen!

 

 

5— Belengo Ama!

 

    Mirari paregabea

    Belengo Ama! zurea.

Sortu diguzu sortu zinduan

    Guziz Goraren Semea.

 

    Bederatzi illabetean

    azi zenun sabelean

t'orain besotan loxintzen duzu

    kabitze ez dana izartean.

 

    Laztan, urruma ta musu,

    bular ematen diozu...

Oi amatxoren bero goxoak

    nola pozten duan Jesu!.

 

    Jesu bezin seme ta ume

    altzo ortan nai dut nik ere,

edan ta edan bular ortatik

    zerurako azi arte.

 

    Geroko ostiral batean

    Jesu on ilko danean

ta Ura gaberik zure magala

    uts-utsik ai! gelditzean,

 

    Jesu bezin seme ta ume

    artuko nazu bai... ortxe!,

ta edango dut bular ortatik

    zerurako azi arte.

 

 

6— Auxe mutikoa

 

Auxe mutikoa,

Belengo aurtxoa!,

urtetik urtera xaloagoa.

Lo dago, lo-lo.

Ixo, ba, ixo.

Ateak ideki

pa emateko.

 

                Ona, ona

                Mariaren aurtxoa.

                Gora, gora

                Belenen jaioa.

 

Jainko ta gizona

—gure zoriona!

Belendik ostuta

dakargu ona.

Ene ba, ene!

Auxe da, auxe!

Orrelakoxe bat

nork nai ez luke?

 

                Ona, ona

                Mariaren aurtxoa.

                Gora, gora

                Belenen jaioa.

 

Txanpon batzun eske

atarian gaude,

Gabon abestia

eskeñiz truke.

Belengo poza

nai dunak goza,

etxekotzat artu

aurtxo panpoxa.

 

                Ona, ona

                Mariaren aurtxoa.

                Gora, gora

                Belenen jaioa.

 

aurrekoa hurrengoa