www.armiarma.eus
idazleak eta idazlanak Herri literatura TESTUAK Corpus arakatzailea Klasikoen Gordailuari buruz



San Benoaten bizitzea
Bazilio Joanategi
1887

      [liburua osorik RTF formatuan]
      [inprimitzeko bertsioa PDFn]
      [Literaturaren Zubitegia]

 

Iturria: San Benoaten bizitzea, Bazil Joannateguy (Inazio Mujika Iraolaren edizioa). Euskal Editoreen Elkartea, 1996

 

aurrekoa hurrengoa

Bortzgarren Kapitulua

San Benoat bortxatua da bere hamabi komentuen uzterat

 

        Jendea mintzo zen hainitz, bazter guzietan, gure Aita loriosaz, aiphatu ditugun eta aiphatzeko utzi ditugun bertze asko mirakuiluen gatik; eta hobeki oraino, hark eta haren fraide lagunek zaramaten bizitze sainduaren gatik.

        Eta erraten ziren gauza zoragarriak entzutean, gutiz gehienek Jainko Jaunari ematen ziozkaten eskerrak, zeren emana zitzaioten halako etsenplu sainduen ikustea.

        Etzen hargatik mundu guzia bozkarioan. Satanek bazakien etzuela gizon gazte hura baino etsai handiagorik izaten ahal. Eta hortakotz errabiarik borthitzenean zagon gure Aita loriosarentzat.

        Bazituen ere, ondikotz, muthilak, berak zuen malezia beltza harrarazi ziotenak. Muthil dohakabe hetarik bat Floran deitzen zuten.

        Hura zen gizon bat, Jainkoaren ezagutarazten eta maitarazten hari behar zukena; bederen atsegin egiazko bat hartu behar zukena, zeren bertzek bederen ematen zioten Jainko Jaunari eman zezaketen ohorea eta laudorioa; eta bizkitartean bekhaizgorik beltzenaz xukhatua eta errea zagona, zeren hainbertzetarainokoan aiphatua zen San Benoat, eta zeren hainbertze jende bazabilan haren ikusten.

        Etzuen trixte hark aski odol bere zainetan egin behar zuenaren egiteko, ez bere izpirituan aski argi ikusteko bertzek egiten zutena etzela gaizki, bainan bai ongi.

        Gaitzi zitzaiolakotz, beraz, San Benoaten eta haren haurren bizia, erran zuen lehenik, hala Aitaz nola haurrez, asmatu ahal izatu zuen gaixtakeria edo tzarkeria guzia. Gero, ikusi zuenean etzuela nihork konturik egiten haren erranei, egin zuen bere buruarekin behar zuela hilarazi San Benoat. Eta huna zer egin zuen:

        Denbora hetan, elkharrekilakoa atxiki nahi zuten jendek elkharri igortzen ohi zuten ogi bana. Oraiko egunean ere, asko tokitan, amabitxiak igortzen dio, Bazkoz edo bertze besta buru zenbeitetan, bere seme edo alabitxiari, San Benoaten denboretan ematen zen hura bezalako ogia.

        Floranek beraz, alegia gurkhurulo-ogia igortzen, eta igorri zion ogi phozoinatu bat.

        Ordean Jainkoak adiarazi zion bere Saindu maiteari ogi hura phozoinatua zela, eta zergatik igorria zitzaion. Hala ere, begitharte ona egin zion haren ekharleari, eta hartu zuen eskerrak ematen ziozkalarik.

        Bainan nola baitzuen bele bat othuruntza ordu guziz oihan batetik joaiten zitzaiona bere zathiaren bilha, aldi hartan arthiki zion ogi phozoinatua, erraten ziolarik:

        «Jesu-Kristo Jaunaren izenean, harzak ogi hori, eta eremanzak nihork gehiago ikusiko ez duen toki baterat».

        Belea abiatu zen berehala, hegaldaka, lephoa luzatua, mokoa zabal-zabala eta karrankaz. Bainan etzen lotzen ogiari. Ageri zuen garbiki beldur zela.

        Bitartean Jainkoaren zerbitzari handiak erraten zion har zezala, etziola minik eginen, har zezala eta ereman handik.

        Belea luzez ibili zen inguruka. Hargatik azkenean hartu zuen mokoan eta ereman zuen. Eta etzen ethorri San Benoatek ematen zion puskaren bilha, hirur orenen buruan baizik.

        Floran dohakabeak ere ezagutu zuen denborarekin huts egin zuela bere ukhaldia. Bainan urrikitan sarthu-orde, gogoratu zitzaion behar zuela gaixtakeria handiago bat egin.

        Bildu zituen beraz zazpi emakume tzar. Eta, hekiei emanik nahi zuten diru guzia, bidali zituen San Benoaten komentuko baratzerat: han eginen zutela ahal bezenbat hirri, izkiritu eta sinu tzar. Eta, hala, eginaraziko ziotela fraidei ahal bezenbat bekhatu.

        Gure Aita loriosa, ohartu zenean bigarren gaixtakeria hartaz, egiazki lotsatu zen, fraideak oraino gazte zirelakotz. Eta egin zuen bere baithan, gizon trixte harrek etzuenaz geroz higuin nihor hura baizik, joan behar zela handik, eta orduan bertzek izanen zutela bakea.

        Izendatu zituen beraz hamabi komentu hetakotz hamabi aintzindari, eta hartu zuen Naple alderat daraman bidea, fraide bakhar batzuekin.

        Floran gaixtaginak etzuen bertzerik bilhatzen. Hala-hala, ikusi zituenean San Benoat eta haren lagunak beren komentutik kanpo zohazila, bozkarioak bihotzetik gaindi egin zion. Eta paseietan zabilan etxe aintzineko galeria batean, galeria hura betbetan lehertu eta erori zenean, berarekin lehertzen eta funditzen zuelarik eliza-gizon dohakabea.

        Etzuen oraino hainitz denbora San Benoatek bidean zela. Eta bazohan aintzina, bere bihotz eta gogo guziaz othoitzean hari zelarik bere komentu hetan utzi zituen fraidentzat, hetarik bat, guziz maite zuena, ethorri zitzaionean gibeletik erratera zer gerthatu zen. Fraide hura Maore zen.

        Maorek, beraz, erran zion etzuela zeren urrunago joan; Floran bere etxe aintzineko galerian zabilalarik buru batetik bertzera, erori zela bere galeriarekin, eta han berean gelditu zela hil-hotza.

        San Benoatek gaizkiak erran ziozkan Maoreri, ezen halako atsegin batekin kontatzen ziozkan berri horiek. Eman zion ere penitentzia handi bat eta joan zen aintzina.

        Zeren-eta gogoak erraten baitzion behar zuela egin, Italia-beherean, komentu bat bertze fraide-etxe guzien ama edo nagusia izanen zena.

aurrekoa hurrengoa