AMASEIGARREN ERAKUSALDIA

Ukitzen dira, bekaturako bide, eta perillak ez uzteko, bekatariak billatu oi dituan aitzakiak.

        Konfesio ona egiteko bear dan irugarren gauza da, bizitza ontzeko, eta aurrera bekaturik ez egiteko asmoa. Iru doai, edo kondizio eskatzen ditu asmo onek, eta dira: asmo osoa, bekatu guzietara, larrietara beintzat, zabaltzen dana, eta eragillea izatea. Asmo eragillearen izenez aditzen degu asmo bat bekataria esnatzen, eta azkartzen duana, aurrera bekaturik ez egiteko neurri egokiak artzera. Neurri oen artean lenena da bekaturako bide, eta perill urkoak utzitzea. Gai onen gañean izan zan azkeneko Erakusaldi guzia; alaere beldur naiz, izango dirala bekatari batzuek, bekaturako bide, eta perillak ez uzteagatik, aitzakiaren batzuek billatuko dituenak, eta geratuko dirala betiko beren animak galtzeko zorian. Au gerta ez dakien bada, aditzera eman nai diet, zeñ uts, eta farragarriak izan oi diran aitzaki oek. Enzun arretarekin.

§ II.

        Bekatariak, bekatuaren bideak ez uzteko, asmatu oi dituan aitzakien artean bat da esatea: Jauna eziñ ni etxetik irten niteke, eta ez det eskurik urlia etxetik botatzeko, edo ari etxeko sarrera eragozteko. Aitzakia au ez da asko bekatuaren bidean bizitzeko. Atozea, eziñ igesegin dezakezu urliarekiko egoera orietatik? Jauna, ez beti. Atozea, eta eziñ deadar egiñ dezakezu? Au asko ezpada, esan zayozu urlia orri, aditzera emango diozula gertatzen dana guraso, edo zure buru danari; eta alaere utzi nai ezpadizu pakean, esan zayozu zure guraso, nagusi edo buruari, zer igarotzen zatzun. Jauna, gurasoari edo nere buru danari, esaten badiot, aserratuko zayo, eta etorri litezke ondoren gaiztoak. Aditzera eman giozu bada arzayari, edo zere konfesoreari, bear diran neurriak artu ditzan: baña egizu au konfesioaz kanpora; zeren konfesiotik duan berriaz eziñ baliatu diteke konfesorea bekatariaren baimena gabe; eta baimen au izan arren, perill andiko gauza da konfesorearentzat.

        Bigarren aitzakia: joango naiz etxe artara, edo arako lagun gaizto aetara: joango naiz Lezora, edo Erniora, baña ez det bekaturik egingo; lenago lepoa emango nuke. Atozea, ezagutzen dezu, zuretzat etxe artara joatea, lagun oriekiñ ibiltzea dala bekaturako bidea, eta diozu: joango naiz, baña ez det bekaturik egingo? Jakizu bada, joatea bera dala bekatu, zeren artarako perillean zere nayez jarriko zeran. Demagun, zuretzat jai arratsetan ostatura, edo edari bizia saltzen dan tokira joatea dala orditzeko, eta beste bekatu askotarako bide, eta perill urkoa: alaere bazoaz, zeregan esaten dezula: joango naiz, baña ez naiz ordituko. Demagun gañera, aitu dirala edariak, eta biurtzen zerala etxera edaririk dastatugabe. Alaere zuk bekatu egiñ dezu ara joatearekin, ordi baziña bezala, zeren zere nayez artarako perillean jarri zeran. Etzabilzala bada, Kristaua, aitzakiak billatzen, bekaturako bide, eta perillak uzteko; aldegizu lenbait len; bestela gertatuko zatzu mitxirrika, edo ingumari gertatu oi zayona. Badabill inguma argiaren inguruan ariñ ariñ: begiratzen dio eta zenbateta geyago begiratzen dion, anbat geyago llilluratzen, eta txoratzen du argiaren edertasunak. Alderatzen zayo beiñ, ta berriz, eta erretzen diozka egoen, eta zankoen erzak, baña ez da zentzatzen. Atzenean ainbesteraño alderatzen zayo, non osotoro erretzen, eta illik geratzen dan. Ay! aditzen zauden, inguma, inguma! Bazabiltza bekatuaren bide, eta perill orietan: erretzen, eta kiskaltzen dira zure gura txarrak, baña etzera zentzatzen, eta atzenean illik geratuko zera bekatuan, edo gogoz, edo bestela. Au gerta ez dakizun, aldegin, aldegin perilletik.

        lrugarren aitzakia: ez da, Jauna, gure artean unore ona igarotzea beste gauza gaiztorik gertatzen. Ongi. Atozea, eta ez dira izan izketa desonestoak? Bai, Jauna. Ez oi dira gertatu keñada itsusiak, musu lastanak? Bai Jauna; eta egia esan bear badet, orrela unore ona igarotzeagatik bildu oi gera. Atozea, eta ori da unore ona? Ori da atsegiñ debekatuetan ibiltzea: eta Konfesio ona egiñ nai badezu, aldegin bear dezu orrelako bide, eta perilletatik.

        Laugarren aiztzakia: joango naiz etxe artara, non izan dedan askotan bekatuan erortzeko argaltasuna; baña erregutuko diot Ama Birjiñari, gorde nazala bekatutik, eta uste det, lagunduko didala. Engañatzen zera. Birjiña txit Santa da bekatarien Ama, eta bitartekoa, ez ordea bekatuaren bide, eta perilletara joateko: baizik bekatutik, eta bekatuaren bideetatik aldegiteko. Atozea, zere nayez sartzen bazera karobi erazeki batean, esaten dezula zeregan: erregutu diot Ama Birjiñari, eta qordeko nau: uste dezu gordeko zaituala karobiko su, eta garren artean, batere erretzen etzerala? Ez dezu ekusten, au dala zentzugabekeri andi bat?

        Bostgarren aitzakia: Jauna, al banu utziko nuke nik bekaturako bide au: eta pakean utziko balit, ez nioke nik biderik emango, baña zertan nago ni arekikoa galtzen badet? Atozea, bekatari itsu, eta urrikalgarria, eztakizu, anima bat bakarra dezula? Eta ori galtzen badezu, guzia galtzen dezula, eta betiko? Zure eskuak, edo oñak ematen badizu bekaturako bidea, ebaki ezazu, eta bota zeregandik, esaten dizu Jesu-Kristok. (Mat. 18, et Marc: 9): au da, zure esku oñak bezeñ gauza bearra baliz ere zuri bekaturako bidea ematen dizun ori kenezazu zeregandik, edo aldegizu. Ala egin zuen Jose anziñakoak, eta Susana andre prestuak. Jose zan Jakoben seme txit maitea: senideak ezin begi onez ekusi zuen, Aitak ainbeste nai ziolako, eta isilik saldu zuen Ejiptora. Ekusi zuan nagusiak, Joseren eskuetan gauza guziak zijoazela ongi, eta guzia utzi zuan beraren kontura. Zan Jose, Eskritura Santak dion bezala, aurpegi ederrekoa, eta txit galaya. Llilluratu, eta txoratu zuan etxekoandrea Joseren edertasunak, eta asi zan gaitzerako bideak ematen; baña alperrik. Nere nagusiak, esan zion; zu ez beste gauza guziak nere eskuetan utsi ditu, eta nola nik eskergabekeri añ itsusia egin dezaket nere ongillearen eta Jaungoikoaren kontra? Alaere egun oro, eta era zuan guzian leyatzen zitzayon andre gaiztoa Jose garbiari, nai zukeana eragiteko: eta egun batean eldu zion kapatik, eta kuturtu nai zuan bekaturako. Ekusirik bere burua estusasun onetan, iges egin zuan Josek etxetik, utzirik kapa etxekoandrearen atzaparretan. Alako gorrotoan jarri zan andre lotsagabea Joseren kontra, non asmatu zion, bortxatu nai izan zuala, eta karzelan ipiñi zuen. Baña jakiñik Erregek Joseren jakiunde, eta doai ederrak, atera zuan karzelatik, eta egin zuan bere ordeko Ejipto guzian (Genes. 39). Susanarekin gertatua ekusi dezagun orain. Susana andre txit ederra, ezkondua zegoan Joazin zeritzan gizon aberats batekin Babilonian. Susana zan Jaunaren beldur santuan azia, eta birtutetsua, eta aintzakotzat zedukeen guziak. Susanaren etxean biltzen ziran Israeltarren Juezak, gertatzen ziran auziak erabakitzera.Etxearen atzean zegoan baratza, eta askotan ibilli oi zan an Susana. Urte artako bi Alkate, edo Juezak ziran gizon adinean aurreratuak, bada zarren izena ematen die Eskriturak, baña dirudianez beren oituretan ziran zar berdeak. Ekusten zuen Susana baratzan, eta gutxika itsutu ziran arganako gura gaiztoan, eta asi ziran ura bakarrik atxitzeko eraren billa. Ezkutatu ziran baratzako zokoren batean: eta Susanak, leku aetan usanza zan bezala, artu zuan urtan bere burua garbitzeko asmoa. Bidaldu zituan serbitzariak etxera, eta itxi zuen oek baratzako atea. Irteten dira orduan agure madarikatuak zokotik, eta asitzen zaizka Jaunak debekatzen duana eragin nayez: eta ezpadezu nai, esan zioen; guk esango degu,:gazte batekin arkitu zaitugula bekatuan. Estutasun andian arkitzen zan Susana: aek nai zuena egiten bazuan, eriotzaren pena ipiñia zeukan Legeak; eta ezpazien gusto ematen, egotziko zioen, egin etzuan bekatua, eta illeraziko zuen, egin bazuan bezala. Eman zuan suspirio andi bat, eta esan zuan: alde guzietatik ez det estusasuna baizik ekusten: Angustiae sunt mihi undique: baña nere Jaungoikoaren begietan, eta kontra bekatu egitea baño obe det, zuek nai dezuena egingabe, zuen atzaparretan erortzea. Au esanda, egin zuan deadar, aditu zezeen etxean. Asi ziran zar madarikatuak ere deadarka: bildu ziran iskanbillara asko gizon, eta emakume: eta zar gaiztoak esan zuen, nola arkitu zuen Susana gazte batekin bekatuan. Legeak agintzen zuan ken zekiola bizia arrika, bekatu au egiten zuanari, eta bereala erabaki zuen Juez salatzalleak, egin zedilla Susanarekin Legeak ziona. Bazerameen andre prestu ura egin etzuan bekatuagatik bizitza kentzera. Ekusi zuan Daniel Profetak, zer gertatzen zan, eta artean gaztetxoa bazan ere, Jaunak aditzera eman zion, zer igaro zan: otsegin zuan, gezurra zala, Susanaren kontra salatzalleak erausi zuena: biur zitezela an zijoazenak irten ziran lekura, eta berriro ekusi, eta erabaki bear zala auzi ura. Biurtzen dira Susanaren etxera: berezitzen ditu Danielek zar berdeak bata besteagandik: egiten diezte zenbait galde, eta arkitzen ditu gezurretan. Asi ziran guziak deadarka Juez gaizto bien kontra, eta Susanarekin egin nai zuena, berai egin ziezan, edo Legeak agintzen zuan bezala arrika bukatu zituen: (Danielis 13). Ekusten dezu, Kristaua, ez dezula ezer egiten esatearekin: al banu utziko nuke bekaturako bide au, eta pakean utziko balit, ez nioke nik bekaturako biderik emango? Utzi bear dira bada aitzaki farragarri oek, eta aldegin bekaturako bidetik.

        Seigarren aitzakia: Urliaren etxera joaten naiz, baña ez gauza gaiztorik egitera: eta biderik gabe erausian daude asko. Atozea, eta ez ote dira gertatzen beiñ baño geyagotan izketa ez garbiak, eta jolas gaiztoak? Bai, Jauna; eta zer da zer miretsi esanmesak izateaz? Baña demagun, ez dala orrelako gauzarik gertatzen: nolakoa izan da len zure bizimodua, eta izen, edo fama? Ez txit ona, Jauna. Eta zer nai dezu, munduak esatea, ekusten bazaitue sarritan gauaz, eta egunaz ez orduetan an zerala? Ekusten badezu, sarritan sartzen dala azeria etxe batean, zer esango dezu zuk? S. Pablok esaten digu, utzi bear ditugula, gauza gaiztoak ezezik, gaiztoen anza duenak ere (1.ª ad Thesal, c. 5). Jauna, besteak ere joaten dira nai duen etxera: egoten dira, eta ez orregatik esanmesarik izaten. Ori gerta diteke, zeren aek gai orretan len kiratsik zabaldu ez duen, eta zuk bai, edo zeren aek izan litzakeen beren egitekoak, eta zuk ez; eta nolanai egon ditezela besteak, zuk egin bear dezu Jesu-Kristoren lege Santak agintzen dizuna.

        Zazpigarren aitzakia: zer esango due etxe artatik irteten banaiz, edo ara joaten ezpanaiz? Zer esan bear due? Bitatik bat, edo eztakie, zu gaizki bizi zerala, edo badakie. Ezpadakie, ez da ezer esateko biderik. Milla modu izan oi da alabaña etxe bat utzita bestera igarotzeko. Baña baldin badakie, poztuko dira, bide zuzenean sartu zerala ekustean.

        Zortzigarren aitzakia: Jauna, esango diot urliari, utzi dezala bizitza gaiztoa, bukatu dirala gure ibillera, eta jostaketak, egin dezala konfesio on bat. Atozea, eta aitzaki orrekin bizi nai dezu bekatuan? Uste dezu, orrenbesterekin zentzatuko dala urlia? Demagun, otsoak ardiren bat erabilli duala itotzeko zorian. Andik geroxeago badijoa otsoa ardiaganonz, eta ardiak, igesegin lekuan, itxedoten, eta esaten dio: otso Jauna, etzaitezela izan oraindaño bezeñ ardikoya, arrezazu bizimodu on bat. Atozea, uste dezu, orrenbesterekin onduko dala otsoa? Ondu bearrean, egotziko diozka atzaparrak ardi txoroari, eta egingo du arzaz gura duana.

        Orra, Kristaua, bekaturako bideak ez uzteagatik, asmatu, eta billatu oi diran, aitzakietatik batzuek. Zer dator emendik? Bekatuan bizitza igarotzea, Sakramentuak gaizki artzea, eta atzenean betiko su, eta garren artean erortzea. Zuk, Kristaua, aldegizu bekaturako perilletatik, eta arrezazu Kristauari dagokan bizimodu garbi bat, onela iristeko betiko Zerua. Amen.