www.armiarma.eus
idazleak eta idazlanak Herri literatura TESTUAK Corpus arakatzailea Klasikoen Gordailuari buruz



Bertsoak
Xenpelar
(-1869)

      [liburua osorik RTF formatuan]
      [inprimitzeko bertsioa PDFn]
      [Literaturaren Zubitegia]

 

Iturria: Xenpelar bertsolaria, Xenpelar (Antonio Zavalaren edizioa). Auspoa, 1969

 

aurrekoa hurrengoa

BERTSO BERRIAK

 

Milla zortzireun irurogei ta

seigarren urtian guaz,

bertso berriyak jartzera nua

munduko pausa galduaz;

bire gaiztoko galaniyarik

ez artu geren buruaz,

anima garbi para dezagun

mantxa guziyak kenduaz.

 

Zeruko Aita, zure biar naiz,

eskatzen dizut graziya,

fede santura biurtu dediñ

dudan daguen guziya;

oponiyua bire askotan

zabaltzen dago asiya,

etsai gaiztuen atzaparretan

tentaziyuak josiya.

 

Nere burua santu egin ta

ez naiz asiko ezertan,

guziyak gera pekatariyak,

ezta dudarik orretan;

asko desioz engañatzen da,

bestiak berriz obretan;

fede gaiztoko mandamentuak

animarentzat sobretan.

 

Aita Santua Jaungoikuaren

urrengo agintariya,

mandamentuak nola guardatu

erakusteko jarriya;

muundu guziyan predikatzen du,

au da fedeko egiya,

aren kontrako pekatariya

dago lastimagarriya.

 

Nola biar dan dakigula're,

kontra gabiltza erdiyak,

aditu eziñ litezkeenak

mingañaren pikardiyak;

mundo ontako interes eta

egun engañagarriyak

konsideratzen jarrita negar

egiñ lezake arriyak.

 

Etsai gaiztuen tentaziyuak

ezpaninduke josiko,

pekatuaren lasatasunak

nuke adieraziko;

gorputzak diyo biziyo txarrak

ez dituela utziko,

gero anima kondenatua

eternidade guziko.

 

Jaungoikoaren kontra gabiltza

gerentzat zori gaitzian,

fede au eziñ sarturik nabill

jendiaren biotzian;

Barrabas bere Satanasekin

presente eriotzian,

egun bi emen gustora pasa,

infernurako iltzian.

 

Gorputza il da anima bizi,

arentzat mantxa gaiztuak,

orra munduko Indiyak eta

interesaren gustuak;

zenbat dirade komeni eztan

moduan aberastuak?

eternidade guziyan gero

tormentu kruel estuak.

 

Zer izango da pena geiago

anima baten galera?

enterratzen du kalabozora

etsai gaiztuen aldera;

denbora juan ta ezta biguntzen

Jaungoikuaren kolera,

sententzi ori jakiña dago

deskuidatutzen bagera.

 

Utzi munduko arinkeri ta

bire gaiztoko pausuak,

nola diraden esaten digu

Jaungoiko amorosuak,

gorputzagandik apartatzeko

pekaturako lazuak,

betiko pena izan eztezan

gero anima gaisuak.

 

Jolas oiekin biotz gogorrik

ez baldin bada mugitzen,

iruritzen zat salbatutzeko

bire gaiztoan gabiltzen;

damutasun bat artu dezagun

asi gaitezen umiltzen;

guregatikan lastimagarri

Jesus gurutzian il zen.

 

Tunika zuri penagarri bat

jantzi ziyoten soñian,

azotaturik burlatu zuten

berak nai zuten añian;

iltzeko jarri ama negarrez

gurutziaren oñian;

ainbeste pena sufritu zuten

Galbarioko gañian.

 

Guregatikan pasatu zuen

eriotzako ordua,

iltzez josi ta gero arantzez

egiñ zioten korua;

au da zeruko eta lurreko

gauza guziyen burua,

zure legia burlatutzeko

zeñek biar du gogua?

 

Ai, nere Jesus redentoria,

maisu bat obeditua,

etsai gaiztuen eskuetara

iltzeko errenditua;

gure anima izan derilla

tribunalera deitua,

damu det, Jauna, biotz guztitik

bedori ofenditua.

 

Pekatariyak izan bagera

geren animen kaltian,

damutasun bat artu dezagun

munduan geran artian;

Aita San Pedrok sartu gaitzala

zeruetako atian

Jesus onaren konpañiyara

aingeruakin batian.

 

Gero gloria gozatutzeko

sartu gaitezen zeruan,

beste gauzarik ez desiatu

biotzian ta goguan;

amasei bertso nere graziya

jakin dezaten munduan,

eskola gabe jarriyak dira

entenditzeko moduan.

 

1866

 

aurrekoa hurrengoa