Larraldeko Magdalena
(1895)
Frantzes euskara itzegiten dan
mendi tantaien artean,
Sara deritzan uri kutuna
dago ibartxo batean;
erri leial au edertutzen da
bere kondaira maitean,
irakurriaz edo entzunaz
zer gerta zan jakitean,
milla zazpireun larogei eta
amairugarren urtean.
Erri ontako aingerutxo bat
Larraldeko Magdalena
zan, amazazpi urte besterik
oraindik etzitubena,
guraso onak eska lezaken
alabarik leialena;
ikusirikan inguru artan
apaizik etzeguena,
konfesatzeagatikan sartu
zan Españian barrena.
Fedeagatik joan ta egondu
zan Naparroako Beran,
an konfesatu eta gaxoa
etxeruntzko etorreran,
Españia ta Frantzia nola
zeuden gudan edo gerran,
katibaturik gelditu zuten
bere lurreko sarreran,
ta koitaduak zion: «Ez dakit
zertan gaizki egin deran!».
Arrano tzarren atzaparretan
mantxa gabeko uxua
arkitutzen dan bezela zegon
Magdalenatxo gaxua;
gudari aien agintaria
izanik errukitsua,
esaten zion: «Uka ezazu
gaur eman dezun pausua».
Erantzun zuben: «Ez det egiñgo
nik juramentu faltsua».
Ibilli izan balitz bezela
ixpi edo zelatari
aur maite ura, gaitzik beñere
egiñ gabea iñori,
aurkeztu bear izan zioten
Pinet buruzagiari;
onek berela agindu zuben
«Gillotina jaso bedi
eta lepoa kendu bizaio
Magdalena Larralderi».
Jesus maiteak guruzpidea
igaro zuben modura,
barkazioa ta naitasuna
banatuaz ingurura,
«Salve, Regina» kantatuaz ta
begiratuaz zerura,
gillotinara igo ta ill zan
zoragarrizko aur ura,
ta aingeruak eraman zuten
santuen bizi-lekura.
|