Serm. 62.
De ministro, formâ etc. confessione.
ann. 1780

Accipite Spiritum Sanctum:
Quorum remisseritis peccata, remituntur eis,
et quorum retinueritis, retenta sunt. Joann. 20.

        1. Bi tribunale plantatu ditu Jangoikoak bekatariendako: Bata miserikordiaren tribunalea mundu gontan bizi gara delaik, baita konfesioa; berzea justiziaren tribunalea ilondoreko, baita juizio dibinoa. Esta personarik mundura etorri denik, ezpaitu bear presentatu juizio gartan il orduko, ematera kontu bizitu denas, omnes nos manifestari oportet ante tribunal Domini nostri Jesu Christi. Jakinik, bada, gure Jangoikoak, inenginduzala gaistakeriak ta bekatuak zeñen kasos ezpaikaizke sartu zeruan, zeren justizia in bear baitu emanes bakotxai mereji duena, estuelaik nai alde bat utzi galzera bere gizonak, ta estuelaik nai berze alde faltatu justiziari, plantatu du mundu ontan berze tribunale gau, alzina gaizengatik bilazera emen an izainestugun miserikordia. Ortako utzi zue bere itz errealaren seguridadea, ezi emen barkazen den guzia an izain dela barkatua, ala nola emen estena barkazen, ezpaita an ere barkatuko sekula. Zein ongi erran duten, bada, konfesioaren tribunalea dela miserikordiaren tribunalea, zerengatik emen ere in bear delaik bere justizia-modua, benzait seguroki erdetxi daike miserikordia, berze munduan estaikena; ta orgatik, naiestuelaik aurki zer kondenatu bere tribunale gartan, utzi digu konfesioaren gau zeintan libra gaizen oraiko ta geroko. Ikuskigun ia onen zirkunstanziak.

        2. Munduko erregek ta gobernariek ikasirik Jangoikoagandik gobernazeko modua, plantatutuste lekutan an emenka beren tribunaleak, ia graziaren, ia justiziaren egiteko, ta ortako dauzki guzietan bere ministroak eta juezak. Ario gontara Kristo gure Jaunak utzi zuelaik konfesioa bekatariendako, señalatu zitue bere ministroak ta juezak; ebek dire sazerdoteak: Lenik San Pedro, gero apostolu guziak, gero obispo ta sazerdote aien eskus ordenatuak. Eman ziote ofizio ta potestade gau, erresuzitatu ta zorzigarren egunean apareziturik zenakulo gartan erran ziotelaik, bere ats dibinoa komunikatzeareki bateo: Accipite Spiritum Sanctum. Errezibi zazie Espiritu Sandua: Quorum remisseritis peccata, remittuntur eis, et quorum retinueritis retenta sunt. Noren bekatuak barkazen tuzien zuek, barka zenzaizkiote, ta norenak estuzien barkazen, geldizen zaizkiote barkatu gabe. Eta berriz: Quaecumque ligaveritis super terram erunt ligata et in coelo, et quaecumque solveritis super terram erunt soluta et in caelo. Zuek lotzentuzien guziak mundu gontan, loturik egoin dire berzean ere, ta lazazen tuzien guziak emen, lazaturik egoin dire an ere. Zer erran daike klaroago? Ofizio ta potestade berau komunikazen diote obispo Jaunak sazerdote ordenazentueneri itzaieki bereki. Geldizen da bada, klaro, ezi sazerdotea dela konfesioaren ministro Jesu Kristoren partetik. Bi gauza beartu prezisoak, administrazekos baliosoki konfesioa: Bata da ongi ordenaturik egotea, berzea superiorearen fakultadea. Ordenatu zelaik eman zizaio bekatuen barkazeko potestadea, baña au ez dezake usatu, ezpadu berze alde jurisdikzione edo fakultade erran duguna. Solamente eriozeko orduan edozein sazerdoteek dezake absolbi edozein kristio ongi disponiturik dagona. Ontas landara usatu da denbora guzietan Eliza Sanduan ertxizea edo laburzea aita sanduak, obispoek ta superioreek konfesore komunei fakultadea zenbait bekatu espezialeen absolbizeko; ta au deizen da erreserbazea, ta alako bekatuak deizen dire bekatu erreserbatuak, zeintaik ezpaitezake absolbi konfesore ordinarioak, ezpadu erdexten fakultade berex aien absolbizeko, edo ezpadu penitenteak zerbait pribilejio absolbizeko aietaik, edo bularen kasos, edo berze gisas. Zein diren bekatu erreserbatu goiek, esta fazil, ta ez nezesario ere erratea guziak; anitz erreserbatu ditu beretako Aita Sanduak, anitz inkisizioak, ta anitz obispoek, ta obispado gontan benzait dire ogei ta ameka. Solamente adbertitu bear da ezi alako bekatuak izaten direla andienetaik, ta ez ordinarioetaik; adbertitu ere bear da bula kruzadakoa dugunen konsolutako ezi onen birtutes edozein konfesoreek gaizkela absolbi edozein bekatu obispoei erreserbatuetaik noiznai, ta aita sanduai erreserbatuetaik bein benzait bizian, ta berze bein eriozeko peligroan bula batengatik, ta bi bula arzen badire, bi aldis.

        3. Irur ofizio itentu konfesoreak konfesioan: Da juez, da maestru, da mediku; juez bekala emateko sentenzia korrespondientea, maestru bekala erakusteko bear den guzia, ta mediku bekala sendazeko diestroki arimak. Explikazea ortako beartuen prendak, prudenzia, jakinduria, birtutea ta gañarakoak, etzaida tokazen. Biz aski zuendako erratea, ezi ala nola bazindute pleitu bat inportazioskoa, edo arte bat prezisoki jakin bearra, edo eritasun bat peligrosoa, eskoji baizindezakete, al bazindezakeze juez, maestru ta medikurik obrena zirkunstanzia guzietan, ala arimaren pleitu gisaontan zeintan baitoakigu sekulako salbazioa edo kondenazioa, arte gontan, baita bere buruain sekulako ongi parazeko artea, ta eritasun espirituale kulpen gebetan, zeintan peligrazen baita sekulako ditxa edo desditxa, da justo, dugunaskeros libertade eskojizeko, eskojizea konfesore obren uste duguna, ta kuidado ta dilijenzia iagoreki manejazen duena ofizio andi gau. (Ai dabilzanes bila konfesore ajola guti, jakinduria, prudenzia, birtute ta kaso guti dutenak! Zer iteunte? Itsuak bilazen du kidari itsua, ta biak erori infernuko lezean. Eriak bilazen du disimulazentiona zauriak, ta bera ez kuratu, ta biak galdu. Nai bauzu sines sendatu, bila zazu konzienzia onetakoa, ta erreparazen duen konfesorea naiz ertxi zaizala ongi, ezi obeda sendatu naiz min artu, ezi ez disimulatu ta eskuas pasatu llagak ta galdu. Al kabo konfesorea esta graziaren jabe, baizik administrazale, ta etzaigu baliazen absoluzio ematen diguna ezpada konforme Jangoikoaren sentenziareki. Ta baldin konfesore ajolagutiain kasos pasazen bazara konfesatu ta konfesatu, absolbitu ta absolbitu erremediatu gabe zure arimain gaizak, len gaizki, orai gaizki, beñere ez mejoriaik, ori da bizitzea engañaturik, ustes protxal diren absoluzio gaiek, direlaik kalte iagotako. Idikikotute begiak berze munduan alakoek ikusteko berak beren konfesoreareki inbolokaturik kondenazioan).

        4. Baña zuen alde da berze zirkunstanzia izan bear duena konfesoreak, au da, sekreto perpetuo inbiolablea, deizen dena sijilo; au da, sello bat zeñeki erxten baita seguroki bekatu konfesatua juizioko eguneraño, desuerte ezi ez dezake erran, ez aipatu, estare monstratu niolako maneran konfesiotik kanpoan; esta berari ere, esta inporta balez ere mundu guziain erremediazea, esta atra bearbalute orgatik infernuko guziek ere, esta in balezate ere orgatik egun mila (sic) zati konfesorea. Desuerte ezi zure bekatua konfesaturik konfesoreari, ain seguro dago errebelazeko kontuan, nola konfesatu bazindio konfesonario soillari. Quod per confessionem scio, minus scio quam id quod nescio. Konfesiotik dakiten gauza gutiago dakit estakitena baño. Lotzen zaio mia errebelazeko konfesoreari alako maneran ezi lenago utzi bear du atrazera zañetaik, lenago galdu bear du bizia ezi ez errebelatu konfesioa; ta il balezate orgatik, ain martir lizake, ta ain pagatua Jangoikoaren alzinean, nola fedeagatik il direnak, ikusten dugun bekala San Juan Nepomuzeno martir gloriosoa baitan.

        5. Benzeslao Bohemiako erregek eskojitu zue bere predikaritako San Juan Nepomuzeno zelarik Pragako Kalonje, ta erreinak bere konfesoretako. Gaistaturik errege ezin soportatus bere esposa erreinaren erreprehensioak, sospetxaturik gaizki artas, bera gaisto zen bekala, asi ze porfiazen San Juan Nepomuzenoreki, deklaratu bearzizkiola zer bekatu konfesatu zizkion erreinak. Lenik loxentxus, gero meatxus tentazen zue konfesore sandua, zein mantenitu ze konstante silenzioan anitz denboras. Prosegizen zue erregek porfia endemoniatu gartan, baita sanduak ere bere porfia sanduan. Monstratu zio Jangoikoak sanduari espera zenzizaion eriotzea orgatik, ta sanduak joanik Ama Birjinaren imajina baten alzinera, eskatu zio balore ta grazia galzeko bizia motibo gorrengatik. Atrarik andik, ikusi zue etorzen erregek bere balkonetik; deitu zue, ta berriz ta berriz pofiatuzio bere pretensio gaistoan, ezperen, itoaraziko zuela an urbil pasazen zen Moldaba deizen den ugaldean. Berladanik itoarazinazake, erran zio sanduak, zerengatik naiago dut galdu bizia ezi ez errebelatu konfesioa. Erran bekala botarazi zue ugaldera gauas, ta antxe ito zute sanduaren gorputza, bolazen zelaik zerura arima. Baña erakusteko Jangoikoak kuadratu zizaiona martirain konstanzia, kuidatu zue arren gorputzas ere, zerengatik zoeielaik urain gaiñean agertu zire anitz tortxa ta argi honrazen zutela inguruan, de suerte ezi biramonean joanik Kalonjeek prozesioan, erregeren beldurrik gabe artu zute gorputz sandua, ta ermanik katedralera orzi zute solemnidade andiareki. Baña esta akabatu prodijioa. Iru egun ta ia urteen buruan joanik errekonozizera gorputza, aita sanduak igorrikako juezek aurkitu zute arren mia ain gorri, fresko ta flamante nola bizian, erakusten zuelaik ontan Jangoikoak kaso ta estimazio egiten duena konfesioas ta onen sekretoas. Ezkaizala bada engaña demonioak, ta geuren pasioneak. In barin badugu bekatu, nola in baitugu, eman bear badugu kontu aietas presentaturik Jangoikoaren tribunalean, egiteko gure baitan justizia, alzindu gaizen presentazera geurok emen Jangoikoak paraturikako konfesioaren tribunaleen, erdexteko miserikordia. Praeoccupemus faciem eius in confesione. Ezi humilki ta fielki konfesazen baitugu emen geuren gaistakeriak, barkadakizkigun joan baño len goitiko tribunale gartara, zeintan barkatutako emain dire emen barkazen direnak; fiadore Jangoikoaren itz erreala. Berladanik nai dugu Jauna, konfesatu; bekatu in dugu, gaistoak gara, gaizki portatu gara orreki, Jauna; bagindezazke berorrek kondenatu justoki gu, nai balu; baña barkazio eske gaude, ezkaizala kondenatu, otoi; emen nai duen guzia padezi dezagun, admitituko dugu berorrek paraturikako penitenziak bekala gure bekatuen satisfakziotan. Emen pena nola nai duen, baña gero ez kondena. Eman emen, Jauna, bigu pazienzia ta bigu padeziarazi nai diguna; esta izain ainberze nola infernuan, esta izain ainberze nola Jesu Kristok padezitu zuena. Onengatik ta bere ontasunagatik barkatu, Jauna, barkatu; ofrezizen dugu ez ia bekaturik egitea, ta orai inentugu gogotik fede, esperanza ta karidadearen aktak. Nik sinestazen dut etc, etc.