www.armiarma.eus
idazleak eta idazlanak Herri literatura TESTUAK Corpus arakatzailea Klasikoen Gordailuari buruz



Sanduen bizitzak
Joakin Lizarraga
c. 1793, 1994

      [liburua osorik RTF formatuan]
      [inprimitzeko bertsioa PDFn]
      [Literaturaren Zubitegia]

 

Iturria: Jesukristo, Maria eta Santuen bizitzak, Joakin Lizarraga (Juan Apecherearen eta Francisco Ondarraren edizioa). Nafarroako Gobernua, 1994.

 

 

aurrekoa hurrengoa

Martxoaren 22.an
Santa Katalina Sueziakoa
Birjin Santa Brijidaren alaba

 

        1. Ezta segurki zierto, izatea nola Ama, ala alaba, baño gaixtoan komunki agitzen da, eta onean ere askotan. S. Katalina Sueziakoa S. Brijidaren alaba izan ze bentzait Amaren gisara. Jangoikoaren maite eskojitua zela ze ageri kunan ere, ezi artzen zuelaik bere Amaren, eta edozein unide honestaren esnea, deshonestaganik etzue artu nai beñere. Esnetik kenduas geros Ama sandak entregatu zue errelijiosa bati azi zezan ongi. Gau batez ura koruan zegolaik maitinetan, Deabruak zezenaren idurian adarreki atra zue kunatik, bota zue lurrera, ta utzi zue an erdi-ilik. Aurkiturik ala errelijiosak artu zuelaik besotan, agertu ze gaixtofikatua ziola, ah! zein gogotik ilen nuen, izan banu lizenzia! Zazpi urtetakoa zelarik, egon ze bein aur laguneki txostatzen figuratto batzueki: eta Jangoikoak nola nai baizue sandatako, utzi zue kastiga zezaten gaixtoek figura gaien idurian azotatus urbilen gauean. Ezkonarazi zue Aitak Eghardo deitzen zen kaballlero on bateki: eta sandak enkomendatus Ama Birjinai, ta mintzatus esposoai erdetxi zue bizitzea biak kastidadearen boto eginik Jangoikoaren gustora, engañatus mundua, ustez ziren senarremaste gisa bizi zirenak bi Aingiru bekala. Bere anaia Karlos deituak banidadera emanak erreprehenditzen zitue biak ain erretiratu modesto izateas, espezialki bere arreba, zeren etzen bestitzen berze señorak bekala: baña sandak ajolarik gabe arren akar ta banakeries segitu zue bere bestitze humil llanoan, eta erreduzitu zue arren andrea bere goñata imitatzera bere bestitzemodua, utzirik banidadeak. Alargundurik bere Ama S. Brijida joan ze Romara Jangoikoaren inspirazios: nai izan zue sandak Amaren konpañia; etzue konsentitu nai senarrak prinzipioan joan zeien ain urrun, nola baize ain guzis ederra ta emezorzi urtetakoa, ez iago: baña Jangoikoak nai duena in bearko: beraren inspirazios biali zue akonpañaturik ongi.

        2. Roman bere Amareki zebatzen ze deboziosko gauzetan a porfia: baña izan zitue trabajuak bitarteo. Alargundurik gaste eder, pretenditzen zute zenbait Jaun prinzipaleek: berak etzue nai, baizik bere Jesus oria betikos. Egun batez altxatu zire bide batean eramateko bortxaz: pasatzerakoan sanda laguneki andik, atra zirelaik aiek lekutik, derepente paratu zekiote alzinean oreiñ andi bat, zein segiturik beren armaeki arrapatu naiez, bitarteo sanda pasatu ze libre. Berze aldi batez Amareki zoeielaik estazioetan, berze bat nai zuena errendiarazi, gelditu ze itsuturik berartan, alik eta ezaundurik Jangoikoaren eskua, ta barkazio eskaturik logratu zuen bista bi sandaen orazios: eta milagro gau kontatu ziote berak Aita sanduari ta kardenaleei. Alako milagroeki berze askotan guardatu zue bere esposa sanda gau Jesus onak. Eta nork erran nolako amoreas korresponditzen zion sandak? Gañarakoes landara egunoro egoten ze meditatzen beraren pasio ta eriotzea urtus pena ta negar amorosoetan. Beraren amorez pobreei eta heriei zerbitzatzen ziote hospitaleetan admirableki heritus herieki, pobretus pobreeki. Beraren amorez sufritu zue asko injuria indigno pazienzia andiareki pagatus onkies gaizkiak, ta onetsis gaizkiegilleak: proprioki Jesusen gisara ze.

        3. Ogeita borz urteren buruan, ortzias geros bere Ama sanda, itzuli ze Sueziara: non sarturik konbentu batean gobernatu zitue Monjak ederki, obratus ere bai milagroak. Bat izan ze: señora andi bat gaizki bizitu zena heriturik eriotzeraño etze nai konfesatu, ta ez prestatu ongi iltzeko: etzue ajolarik sandaren konsejues; sanda jarri ze orazioan, ta derepente goratu ze ugaldetik kee ilun beltz bat, eta estali zue ta ilundu etxe gura de manera ezi heria lotsarriturik asi ze klamatzen sanda naiez: joan ze au, eta bereala logratu zue konfesa zeien ongi penaturik, eta biramonean iltze esperanza oneki. Atra ze ametaik Romako ugaldea Tiber, ta arrapatzen zue ia ziudadea. Eskatzen ziote sandari, atra zeien kontra, bere presenzia ta orazioeki deteni zezan. Eskusatzen ze humil humila. Arrapatu ta eraman zute: ukitu orduko urak ones itzuli zire atzerat, ta libratu zire guziak bedeika ta laudatus Jangoikoa eta sanda. Napolesen egon zelaik, deklaratu zio Ama batek, nola bere alaba gauoro Demonioak tratatzen zuen torpeki, eta naiz orduartaño ixildu zuen alkez, orduan erran ziola berari errateko, ta eskatzeko erremedio. Sandak len lenik konsejatu zio konfesatzea osoki, ezi asko aldis altxatuagatik bekatuak konfesioan, Demonioak esku artzen duela maltratatzeko arimak eta gorputzak ere Janoikoaren permisios. Eman zitio berze zemait erremedio ere: eta zorzi egunen buruko libratu ze guzis. Berze asko milagro kontatzen dire sanda gonenak, zein heritu ze iltzeko; zue kostunbre aspaldirik konfesatzeko egunoro; ta askotan bi irur aldis egunean. Ala egiten zue lien zegolaik, naiz ezin errezibi komekadura estomagoaren kasos, adoratzen ta deseatzen zue biotzas. Azkenean goratus begiak zerura, etzukelaik mias, enkomendatu zue arima Jaunaren eskuetan. Konbentuaren gañean agertu ze izar berri bat gau ta egun orziartaño. Iltze birjina sanda gau milla irur eun ta laurogei ta bat garren urtean.

 

aurrekoa hurrengoa