www.armiarma.eus
idazleak eta idazlanak Herri literatura TESTUAK Corpus arakatzailea Klasikoen Gordailuari buruz



Koplak
Joakin Lizarraga
1793-1821, 1983

      [liburua osorik RTF formatuan]
      [inprimitzeko bertsioa PDFn]
      [Literaturaren Zubitegia]

 

Iturria: Koplak, Joakin Lizarraga (Juan Apecechea Perurenaren edizioa). Euskaltzaindia, 1983

 

 

aurrekoa hurrengoa

Eukaristia

 

 

                Egin du aratago

 

Uste bai gizonak

etzeikela iago

pasa, ta Jaun onak

egin du aratago

iago faborea;

oraño emen dago

kunplitzen bere amorea.

 

Emanik bizia,

zer iago zuke eman?

Eman du guzia,

zerura zen igan:

dago sandueki;

nai du, naiz ongi an,

emen bateo gureki.

 

Injeniatu du

nola emen bizitu.

Nola? Pensatu du

len inak berritu,

zeruan eta emen

batean aurkitu:

Beira zein gure amante den!

 

Naiz eman bazigu

berak dezakena

bera gabe, etzigu

emanen obena:

Orai berareki

badugu daikena

izan Jangoikoareki.

 

Bere amorearen

au dugu señale,

bere pasioaren

au memoriale,

atzen ez gaitzela,

gure maitazale

beti Jesus ona dela.

 

Nai badugu lagun

munduan gureki,

berak erran zigun:

Ona ni zueki.

Ongi beras emen

gaude berareki,

san Pedroren errana zen.

 

Emen eman digu

tesoro andia,

eman utzi digu

giltza agitz propia

Jesus onareki;

ona ia guzia,

arka bere giltzareki.

 

Berak gu amatzeko,

ama zagun nai du;

ori logratzeko,

beira zer egin du!

Gauza preziosoa!

Injeniatu du

amen bat amorosoa.

 

 

                Lotzaki bat ona

 

Gureki uniturik

unione onean

nai du, ta loturik

firme daikenean:

Lotzaki bat ona

bere señalean

Jesus Jangoiko gizona.

 

Nai du guretako

daukan gloriaren

guri prendatako

zerbait eman emen:

Prenda ezin obea

Jesus bera, zeren

baita ango Jaun ta Jabea:

 

Ez prenda utsa dena,

gloria parte da;

an gozatzen dena,

emen txastatzen da;

an agerri oso,

emen ematen da

emengo gisa amoroso.

 

Nai gaitu alaber

sustentu onareki

azi bizkor eder

erregaloreki;

errege bekala

eman du bereki

erregalo erreala:

 

Jesus onak bere

gorputza ta odola

emen oraño ere

presente dagola

janari ta edari,

berak daki nola,

ematen du arimari.

 

Nai gaitu bereki

Jesusek alako

sustentuareki

azi zerurako,

aita amorosak

bere entrañetako

hume gu preziosoak.

 

Len erosi gaitu

gorputz odoleki,

mantenitzen gaitu

aieki bereki:

O hume onetsiak,

nola ta zereki

paga aita gonen antsiak?

 

 

                Nai nuke desegin

 

Au dela medio,

dugu gaitz guzien

bai erremedio,

baitare bizien

alimentatzeko,

ta ango delizien

maia gero logratzeko.

 

Ederki kostarik

guzia eman digu:

Eztugu faltarik,

ez ia, nai badugu

Jesus onareki:

Zer ia, zer eztigu

inen bere eskuareki?

 

Guk ama diguna

guri sobra amore,

ama iten diguna

millaka fabore,

pasatu duena

gugatik dolore,

ta gure guzia dena.

 

Amatzen dut Jesus

ene arimareki,

ta amore gonen sus

erre nai dut beti,

nik maitatu nai dut

indar guzieki,

guziak orreki ditut.

 

Onetsitzen nik dut

afektos on naies,

amatu ere nai dut

efektos ongi ines,

maite estimatzen dut

perfektos il naies,

ta orgatik bukatu nai dut

 

Amatus nik plazer

dut, ama dezaten,

desplazer alaber,

ofendi dezaten;

guziek, deseo

dut, ezaundezaten

Jesus eneki bateo.

 

Ofenses dut pena:

Nainuke desegin

orren kontra dena,

ta orri plazer egin

guzi guzietan

indar guziekin,

naiz bizi pena neketan.

 

 

                Borz proguak

 

Amante bekala

errespondatzeko,

ta amore erreala

Jaunai mostratzeko,

bortz dire proguak,

eben obratzeko,

in bez arima prestuak.

 

Da lenbizikoa

ez ofenditzea

deustan Jangoikoa,

eta atenditzea

obras, gogos, agos

ez deus utsitea

iagos edo gutiagos.

 

Gauza bigarrena,

ongi guzietan

egin on daikena

berain amoretan,

baitare alaber

anaien onetan,

in naies Aitari plazer.

 

Biz irurgarrena,

sufri Jaunareki

gaitza datorrena

arimo onareki,

eta daikenean

baitare alegreki

Jaun onaren izenean.

 

Laurgarrena gauza biz,

proximoenganik

naiz sufritzen anitz,

barka berladanik,

pagatus oneki:

Jaunak on izanik

ori iten gu gaixtoeki.

 

Borzgarren ta azkena,

guzien korona,

in daiken obena,

quadratzen zaiona

Jaunai agitz agitz,

izan zelo ona,

logratzeko arima anitz.

 

Ala mostratzen da

karidade dela

fiña, progatzen da

Jauna amatzen dela,

ta anaia gurea,

ta imitatzen dela

Jaun onaren amorea.

 

Ala estimatzen da

iltzen axuria,

ongi logratzen da

odol ixuria,

arimen on naies:

Onen du iduria

zelo duenak anaies.

 

 

                Zer ai gara?

 

Bi gauza on itentu

zelo ona duenak:

Armak atratzentu,

Jaun onaren penak

logratzeagatik,

ta ain kosta direnak

arimak ontzeagatik.

 

Zer ai gara bada,

malogratzen dela

uzten barin bada,

ta oinperatzen dela

Jesusen odola,

ta biotz epela

sutzen penas eztagola?

 

Orai ain nola len

Jesus ultrajatzen;

ori nik ikusten,

ta ezpata ez atratzen,

san Pedrok bekala:

Nola dut pensatzen

Jesus amatzen dudala?

 

Guziei, o Jesus,

guzia zuk eman;

bizi zure kostus

guziok, jan ta edan;

eta, o zer egia!,

zure defensatan

ez atra nai aurpegia!

 

Ta ardi logratuak

zure odolareki,

eta markatuak

zure markareki,

infernuko otsoak

ermaten bereki!

Non artzai il oziosoak?

 

Gorputz odoleki

erreskatatu len,

aieki bereki

bere ardiak emen

mantenitzen ditu

artzai onak, zeren

agitz estimatzen ditu!

 

Zuk maite baduzu

Jesus, ajolarik

iago nola eztuzu,

dezakezularik

ardies kuidatu,

ainberze ez kostarik,

ta artzai ona kontentatu?

 

 

                Biotz bat berria

 

Nork logratzen duen

Jesus ezauntzea

egiaz bai emen,

ta kontentatzea,

ark logratuko du

elkar amatzea,

ta betiko fortuna du.

 

O Jesus, ona nik

kontentatu nai dut,

betiko oraidanik

nere kontatzen dut,

nereak orrenak,

biok eskatzen dut

izan gaitzen elkarrenak.

 

Jesus, in bezada

biotz bat berria,

itxeki bezada

bere su bizia,

in daien orreki

argi ta garbia

konforme orrenareki:

 

Orrek nai bekala,

guzis atra daien

noble ta erreala,

bizi eta il naien

sollik orrendako,

guzia izan daien

berorren gloriatako.

 

aurrekoa hurrengoa