www.armiarma.eus
idazleak eta idazlanak Herri literatura TESTUAK Corpus arakatzailea Klasikoen Gordailuari buruz



Nafarroatik
Pablo Fermin Irigarai, «Larreko»
1916-1936, 1992

      [liburua osorik RTF formatuan]
      [inprimitzeko bertsioa PDFn]
      [Literaturaren Zubitegia]

 

Iturria: Nafarroatik, Pablo Fermin Irigarai Larreko (Iņaki Caminoren edizioa). Euskal Editoreen Elkartea, 1992

 

aurrekoa hurrengoa

        Nolapaiteko egunaldiak ari ditu!

        Amar bat egunez atertu gabe errate batera.

        Ez da arritzeko Arga Iruñako ur andia bularturik eldu bada; berriz ere, bere bidetik gainditurik, ur bazterreko baratze eta etxeak beretu ditu.

        Iragan igandeko, urak asi ziren bere lekutzen: baño orañik ez alde bat atertzen.

        Goiko mendietan elurra ere egin zuen, iragan asteko ostiralean.

        Iragan astean, ostiraleko eguerdi aitzinean, Iruñako Misericordia zaharrean, etxe berri baten egiten ari zirenean, lanabesa edo andamu gañetik erori zen ogei urteko gazte bat eta buru ezurra autsirik, zenbeit orduen buruan il zen doakabea.

        Iragan astean, Iruñako alkate eta arkiteto bi jaunek, miatu eta ikusi omen zituzten erabiliz, karrika urtatzeko giltza berriak; ainitz obeak omen dira.

        Urdiain eta beste erri batzuetako erriko gizonak jo dute ministro de Fomento delakora erranez, aurten mendietako zuaitzez baliatzera ez diotela uzten.

        Iruñako alkate jauna eta Nafarroako saleroste batzaren buruzagia, Doria jauna biak batean Diputazioneari urbildu dire galdegitera, aalbait leenen egin dadin, Eugi eta Aldude bitarteko bide zabala, bearrekoenetarik delakoz.

        Baño bertze errietan alakoetan, eskeintzen duten laguntzarik gabe.

        Iruñako alkate jauna ez dago beldurrez izun edo multa botatzeko.

        Leengo gau batez, irizain batek gizon iraintzale bat baitu zuelarik eta bildu, gizon multzo bat irizainaren kontra agertu zirelako, gure alkateak gizon ok guztiak zigortu ditu, bakotxari 250 pezeta ekenduz. Ongi dago.

        Iragan astetik, unen astearteraino Iruñan zagon Bon Barzelonako iduri egile edo karikaturiste eta astelenean, teatro Gayarre delakoan, egin zuen mintzaldi bat Iribarne jaunak, Bon delako orrek lagundurik.

        Bitxi da gizon ori, bere, boemien gisako auto batean, España guztia ikusten ari da eta alde guztietan lan bera egiten karikaturak.

        Euskaraz nola erran diteken ori, ez dakit.

        Orbaiztako olan, eskoletxe bat bear omen da ogeitaamar aurrentzat, Orbaiztara urrunegi dutelakoz. Baiki; Baztan eta Bosterrietan ere badire erri geienetan auzoak errietarik urrun daudenak eta okentzat auzo-eskolak bear litezke. Noizpait zerbeit eginen aal dugu, gure baserri eta bordarientzat!

        Urri, ille untako 25 garrenean egin ditu 90 urte, Nafarroari ekendu ziotela bere gaina edo bere eskuko nagusiena.

        Ekendu diogu, baño; badaiteke erran ere, orduko gure erritar batzu eskeindurik edo emanik. Urtero, nigar batzu ixurtzen ditugu eta mintzaldi bat edo beste egin eta ortan geldi.

        Aurten, Iruñako Arantzadi'tar jaun lege gizonak egin omen zuen egun ortan mintzaldi eder bat Donostiako Eusko Etxean.

        Aita Zurbitu jaun jesuitak gizonketa gaitza bildu du eman dituen mintzaldien entzutera.

        Apolojetikako gaiaz, aritu da zortzi egunez eta ongi egin ditu.

        delako batzarrean juntariak bildu ziren iragan astean eta Jainkoari esker eskutartean badabilate egiteko zerbeit.

        Obe ala, zerbeiten bearra bada zinez; euskaldunen artean eta euskaldundu bear zutenen artean.

        Iragan merkatuan 424 txerri gizen saldu ziren.

        Urbilen aldi artio, Jainkoak ala nai duelarik.

Larreko

 

aurrekoa hurrengoa