www.armiarma.eus
idazleak eta idazlanak Herri literatura TESTUAK Corpus arakatzailea Klasikoen Gordailuari buruz



Credo edo Sinhesten dut esplikatua
Etiene Lapeire
1891

      [liburua osorik RTF formatuan]
      [inprimitzeko bertsioa PDFn]
      [Literaturaren Zubitegia]

 

Bertsio informatiko honen egilea: Josu Lavin; Urkiola, 1-1C 48990 - Getxo (Bizkaia)

 

aurrekoa hurrengoa

HAMAHIRUR-GARREN KAPITULUA

Lehen burasoen bekatuaren segidak hekien ondorioarentzat

 

        63 Fedezko artikulu bat da, Adameren bekatua haren ondorio guziaren gainerat hedatu dela, eta guziak, Salbo Birjina Maria dohatsua, bekatu orijinalaz hobendun kontzebituak garela.

        Klarki erakusten dauku Jaun Doni Paulok hitz hautaz: «Bekatua munduan sarthu da, gizon bakar baten medioz, eta bekatuaz, heriotzea; eta horrela heriotzea ethorri da gizon guzietarat, gizon bakar hartaz, zointan guziek egin baitzuten bekatu.» (Rom. V. 12) Apostoluaren hitz hoikien gainean finkatzen da Trenteko Konzilioa, erakaspen horren kontra dohazinen kondenatzeko (Concil. Trid. Sess. V, C. II).

        Hitz horietarik ageri da, guziek gizon batean bekatu egin dugula, eta guziak hiltzerat kondenatuak garela, Adame gure lehen aitaren bekatuan sortzen garelakotz.

        Argi handiagoan eta ederragoan oraino ezartzen du Apostoluak egia hori, Jesu-Kristo eta Adame bat bertzearen aldean emaiten dituelarik: «Hola nola, dio, gizon guziak izan baitire, baten bekatuaz heriotzerat kondenatuak; hala ere, baten justiziaz, izaiten dute gizon guziek bizia eta justifikazionea. Ezen, nola hainitz bilhakatu baitire bekatore, baten obedientzia eskasaz: hala hala, baten obedientziaz, hainitz justifikatuak izanen dire.» (Rom. V. 12.)

        Gauza bera erakusten du, Korinthianoeri egiten zuen Epistolan: «Gizon batez ethorri zaikun bezala heriotzea, gizon batez ere ethorriko zaiku phiztea. Guziak hiltzen diren bezala, Adame baitan, guziak biziko dire berriz Jesu-Kristo baitan» (I. Cor. XV, 21-22.). Zer izan daiteke ere Dabid Errege-Profetaren hitz hau baino argiago: «Bekatuan kontzebitua izan naiz, eta ene amak, bekatuarekin eman daut bizia: Ecce enim in iniquitatibus conceptus sum et in peccatis concepit me mater mea» (Ps. L. 7.). Entzun dezagun Job Patriarka: «Ez da nihor bekatuaren zikinetik garbi, ez eta ere egun bat xoilki bizi izan den haurra» (Job. XV, 5.). Lekukotasun horiek guziak baino handiagoa, huna Jesu-Kristoren lekukotasuna bera: «Nisi quis renatus fuerit ex aqua et Spiritu Sancto, non potest introire in regnum Dei» (Joan. III, 5). «Nor eta ere ez baita berriz sortzen urean (erran nahi da bathaioan), eta Izpiritu Sainduan, ez daiteke sar Jainkoaren erresuman» . Ez othe dauku Jesu-Kristok aski agerian erraiten hitz hautaz, guziak, bekatuaz hilak sortzen garela, badugunaz geroz, guziek, bizi berri baten beharra, Jainkoaren erresuman sartzeko?

        Luzegi laiteke Elizako Aiten lekukotasunaren hemen emaitea, gure Fedearen phondu horren gainean. Aipha detzagun xoilki bat edo bertze.

        S. Athanasiok dio: «Legea hautsi duelakotz gizonen arrazaren Aitak, heriotzea jautsi da haren ondorio guzirat. Guziak bekatuan kontzebituak gare» (S. Athan. t. II, pag. 31. Edit. des Bénéd.).

        «Jainko kreatzaile guziz on eta guziz justu baten botherearen pean dio S. Agustinek, ez letzazke, bere idurirat egin duen gizonak, hoin pena handiak jasan bizi huntan, ez balitz bekatu orijinalik» (S. Agust. contr. Julian IV, C. I). Beraz, S. Agustinen sentimenduan, bizi huntako jasan gogor guziak, bekatu orijinalaren ondorioak dire. Gauza bera dute erakusten S. Irenée, S. Hilario, S. Ciprien, S. Krisostomo, Origine, Tertuliano eta bertze guziek.

        Bekatu orijinala, bere segidekin! hori da gure Erlijioneko mixterio handienetarik bat. Bainan, hori ukhatuz, zenbat bertze gauza, ilhunbetan geldi litezkenak, hala nola gizona, orai den bezalakoa, bere jaidura tzarrekin eta sofritzeekin, Inkarnazionea, Erospena, Eliza, Sakramenduak. Horiek guziak bekatu orijinalaren segidak edo sendagaia dire.

        Kenduz bekatu orijinala, ez dugu deus konprenitzen ahal ez gure bizian, ez Erlijionean.

        64 Izan dire erran dutenak ez ditezkela elgarrekin antola Jainkoaren justizia eta bekatu orijinala.

        Ikusi dugu zer daukun Jainkoak erakutsi, bai Testamentu Zaharrean, bai Berrian, eta ere Elizaz eta Elizako Aitez. Bada ez dezake Jainkoak gezurra erakuts. Bertzalde, atrebentzia handia laiteke, Jainkoaren justizia soberanoa, gure justiziarekin neurtu eta pisatu nahi izaitea .

        Asko ilhunbe eta duda heldu dire gauzak ez ontsa konprenitzetik. Ez dezagun bekatu orijinalarekin bat egin, bekatu aktuala, edo, orai eta gure nahiz egiten duguna. Ez dire gauza berak; ez dire ere gisa berean gaztigatuak. Batek zeruko sariaz gabetzen gaitu, bertzeak gaztigua merezitzen. Ez gare bertze bizian, gaztigatuak izanen, Adameren bekatua delakotz, bainan bai, gure libertateaz gaizki zerbitzatuz, gure nahiz egin ditugun bekatuentzat.

        Gabetuak bagare, Jainkoak, Adameri, bere borondate xoilaz, eta batere bortxatua izan gabe, eman ziozkan dohain bereziez, hutsa ez da Jainkoarena, bainan bai Adamerena.

        Emagun galtzen dituela aita batek bere on, aberastasun eta izaite guziak; utz ahal othe detzazke bere ondorioari? Ez; ez direnaz geroztik harenak.

        Emagun oraino Prinze bat. Ez, justiziaz obligatua delakotz, bainan, bere amodio eta nahi on xoilaz, gainditzen du bere zerbitzari bat, ongi, aberastasun eta ohore guziez, erraiten diolarik: Deus ez dautzut zor; bainan niri leial egoiten bazare, horiek guziak, zuretzat bezala, zure haurrentzat izanen dire. Bainan, ene kontra altxatzen bazare, guziak aldiz galduak, zuretzat eta zure haurrentzat. Hori dakielarik, altxatzen da gizon hura bere Prinze eta ongi egilearen kontra; hunek kentzen badiozka bere ongi eginak, haurrentzat galduak badire denbora berean, nork erran dezake, Prinzea zuzen kontra dohala?

        Horra nola, galduak izan diren guretzat, Adamek, Jainkoari leial egonez, haren debekuari obedituz, bere ondorioari uzten ahal zituen on eta dohain guziak.

        Adameren baitan ginen guziak, lehen hazian aurkitzen diren bezala hartarik ilkiko diren landare, lore, frutu eta hazi guziak. Pozoindatua balinbada lehen hazia, nork ez du ikusiko, ondoko hazi guziak hartan pozoindatuak izanen direla? Guziek konprenitzen dute errexki gauza hau; nihork ez dezake bertzeri eman, berak duena baizen.

        Umilki aithortzen dugularik, ez dugula, bekatu orijinalaren mixterio hau osoki konprenitzen ahal, adora dezagun Jainkoaren justizia. Bainan, erran dezagun ere oraitik, guziz ona eta urrikalmendutsua izatu dela Jainkoa guretzat, bere Seme bakarra eman daukunean, bekatu orijinaletik gure garbitzeko.

 

aurrekoa hurrengoa