www.armiarma.eus
idazleak eta idazlanak Herri literatura TESTUAK Corpus arakatzailea Klasikoen Gordailuari buruz



Bigarrengo abarrak
Ebaristo Bustintza, «Kirikiņo»
1930

      [liburua osorik RTF formatuan]
      [inprimitzeko bertsioa PDFn]
      [Literaturaren Zubitegia]

 

Iturria: Bigarrengo abarrak, Kirikiņo (Santi Onaindiaren edizioa). Geu, 1980

 

aurrekoa hurrengoa

BARREGARRIKERIJAK

 

        Beti-beti auteskundiak edo erri-zuzentzak edo orrelako gauza benak erabagi barik, ondo da noz-edo-bein gauza arintxuak, barregarrijak erabiltia be, norbere goguari atseden (deskantsu) apur bat emoteko.

        Arazo astunak erabilli oi dabezan gizon guztiyak egiten dabena da, noz-edo-bein olgeta batzuk egin, arazuak alde batera utzita, eta ori egiñaz atseden aundija artzen dabe.

        Guk be gaur orixe egin biar dogu, olgeta batzuk esan, ta barre batzuk egin. Barre-egitia osagarrija da, barrerik egiten eztauna galdua dok.

        Orra ba:

 

* * *

 

        Aitatu gura eztodan Bizkai'ko erri txiki baten jazo zan emen oraintxe esango doguna, «Jose Zorri» gixontxu zindo biargin ta on bat, ardanetxian sartu zan igande arratsalde baten; musian bere lagunakaz jokatu eban goiz-aparija, ta gero, apal-ostian, barriketan zalia zan lez, bera lako beste batzukaz asi zan ardanetxeko sutondoan txaliñari eragiten, eta igarri barik igesi eutson aldijak, eta gaberdija urrian zan etxeratu zaneko.

        Erdu zan etxera ba tenplau tenplau, gertu, bere andriaz barriketalki bat egiteko; baña au asarre bixijan eguan, gizona ain berandu etxeratzen zalako ta apaiten be juan etzalako. Sartu zanian «Jose Zorri» euren logelan, asi yakon andriari berbetan edo izketan, eta onek bere asarrian, ez eutson bape erantzun. Ikaratu zan gizona, andria gexorik ete-egualakuan. Barriro be itz-egin eutson andriari iru edo lau bider, ta onek bein be ezeutson erantzun.

        Larritu zan gixon ori, ta ixi-ixillik alde egin eban etxetik kale-alderantza, bere artian estututa esanik zer euki ete leian bere andrak oitadiak, euberdi-ostian osasunaz bete-beterik itxi ebala-ta.

        Eldu zan medikuarenera, jo zituan atiak eta andik geruago, esan-erantzun luziak etxekoekaz eukita, atara eban medikua ogetik, eta beragaz batera eruan eban.

        Bidian esan eutson andria guztiz txarto parau (jarri) yakola, «berba barik» eguala.

        Andria eguan lekura eldu ziranian bijak, bildurtu ta ikaratu zan au, zer ete-zan eta bixi-bixi eperdi-ganian jezarri zan, beso bijak jasota sermoi itxela egiten eutsolarik bere gixonari, ia zer erabillan ain berandu etorrita gero basterrak «endredetan», mediku jauna be bere etxetik biarrixan barik atarata...

        Medikuek ostera pipermiña lakoxe arrazpiaz esan eutson «Jose Zorri»'ri ia a zan berba barik eguan andria, ak berbia geiegi be bai-ebala ta ordu aretan bera etxetik ataratia zala ordijen egitadea, ta merezidu ebala eztakit zer be egitia, ta berari polaiñia tentetan ez ibilteko, bestelan eztakit zer ta baidakit zer egingo ebala ta onan.

        «Jose Zorri» gixajua zapal-zapal eginda itxi eben, alde batetik bere andriak, bestetik medikuak. Zelako arramuskadak entzun biar izan zituan berak; eta dana zan borondaterik onenagaz gauzak zuzendu gurarik ibilli zalako.

        On-egitiagaitik alakoxe eskarrak artzen dira mundu onetan sarri.

 

aurrekoa hurrengoa