www.armiarma.eus
idazleak eta idazlanak Herri literatura TESTUAK Corpus arakatzailea Klasikoen Gordailuari buruz



Olerkiak
Juan Ignazio Iztueta
(-1845)

      [liburua osorik RTF formatuan]
      [inprimitzeko bertsioa PDFn]
      [Literaturaren Zubitegia]

 

Iturria: Iztueta'ren olerkiak, Juan Ignazio Iztueta (Jose Garmendia Arruebarrenaren edizioa). Kardaberaz, 1978

 

aurrekoa hurrengoa

GIPUZKOAKO FUEROEN ATSEGIN LELOAK

          Zortzikoan

 

        Idazkera, izkera, sentipenak eta goi-atsa, Joan Inazio Iztuetarenak.

 

          1

(Gipuzkoa) txit leial

(eta) maitatia,

(aspald)i zun edana

(amaren) titia:

(ia) itzatik zeralako

euskaldun garbia,

non-nai ezaguna da

zure jatorria.

 

          2

Lau milla ta geiago

urteren buruan,

Gipuzkoak badaki

jaiotza non duan:

itzegiten debanik

orduko moduan,

beste naziorikan

eztago munduan.

 

          3

Zorioneko gure

ama Euskalduna,

seme bitore asko

azi dituzuna:

zedori zeralako

prestua ta ona,

mundu guztiak daki

maite zaituguna.

 

          4

Zure itzkuntz gozo ta

oitura eztiak,

gordetzen dizkitzute

seme jakintiak:

galtzera utzi bage

zearo guztiak,

oen bearra badu

gure Probintziak.

 

          5

Gipuzkoaren seme

gazte eta zarrak,

(zer)nai gauzatarako

(dira)de azkarrak:

(bada)kite sapaltzen

(ote e)ta larrak,

(baita) ere itzaltzen

(suak e)ta garrak.

 

          6

Sei urteren buruan

txit nekez bildua,

begietan daukagu.

onen ispillua:

aserre bat izan da

portizki mindua,

bañan ekusten da gaur

arras bigundua.

 

          7

Aserreak beti du

berekin nekea,

gose, egarriz eta

izurriz betea:

alde guztietatik

dario kaltea,

gure Ama maiteak

egin du pakea.

 

          8

Egikizun onetan

dudarikan bage,

zure seme prestuak

nekatu dirade:

atsegin andietan

arkitzen gerade,

egin zeradelako

Fueroaren jabe.

 

          9

Ama Gipuzkoari

ondra ta bizia,

Fueroak gordetzen

diote guzia:

oen alde nor diran

dago ekusia,

nekazaria eta

bere nagusia.

 

          10

Etxejaun prestu oek

ba dakigu berdin,

alegiña andiak

dituztela egin:

Gipuzkoa betiko

ondo geldi dedin,

antziñako oitura

bere-bereakin.

 

          11

Beren lanak utzirik

apropos Madrilla,

etxejaun andizki bi

azkar joan dira:

jatorriz dutelako

artarako griña,

gure Fuero maite

gozatsuen billa.

 

          12

Etsai anitzen kontra

egin dute lana,

Gipuzkoatarrentzat

nola nai ta ala:

bata Aldamar-koa

bestea Zabala;

urte askoz Jainkoak

bizitu ditzala.

 

          13

Gertatu izandu da

langai au len ere,

Felipe Bost-garrena

zalarik Errege:

gure Fuero onak

nai zituzten erre,

Zabalaren Asabak

ezbalitu gorde.

 

          14

Esaera bat oida

guztiz antziñati,

euskaldunen artean

ez dakit zergati:

«bedarra zañeti ta

kondea kastati»,

nere ustez ezdago

jarria aiñ gaizki.

 

          15

Egiteko onetan

izan da barrunen,

Enparango Nagusi

on Jose Manuel:

gordetzalle izan da

beti Fueroen,

Ama on Gipuzkoak

badaki nor duen.

 

          16

Gipuzkoaren ona

nai duten guziak,

izan ta izango dira

etxenagusiak:

jatorriz diralako

garbi ta biziak,

maite ditu txit asko

Ama Probintziak.

 

          17

Beren egin-al onak

agirian daude,

begien aurretikan

ezkutatu bage:

atsegin andietan

zoraturik gaude,

egin geradelako

Fueroen jabe.

 

          18

Onelako semeak

oi dirade gitxi,

artutako lanari

ez diote utzi:

esker on andi asko

dituzte merezi,

Fuero bagetanik

ez gaitezke bizi.

 

          19

Iritsi zaizu egun

zorionekoa;

bizi bedi luzaro

Ama Gipuzkoa:

bular gozoa du ta

zabala kolkoa,

ugaz-umea ez du

bere gogokoa.

 

aurrekoa hurrengoa