www.armiarma.eus
idazleak eta idazlanak Herri literatura TESTUAK Corpus arakatzailea Klasikoen Gordailuari buruz



Maria birjinaren hilabetia
Emanuel Intxauspe
1894

      [liburua osorik RTF formatuan]
      [inprimitzeko bertsioa PDFn]
      [Literaturaren Zubitegia]

 

Iturria: Maria Birjinaren hilabetia, Michel Inchauspe. Pauen Vignancou, 1894

 

 

aurrekoa hurrengoa

HAMEKAGERREN EGÜNA

 

Anontziazionia

 

Ave gratia plena, Dominus tecum..

Gür zuri graziaz bethia, Jauna zurekin düzü. (Luc. 1, 28)

 

        Maria eta Josef bizi ziren Nazaretheko hiri xipian, prauben ixiltarzünian eta aphlatarzünian; egünak eta gaiaren pharte honbat igaraiten zütielarik, lanian, othoitzian, librü saintien irakurtian; eta algarren hon izatez, bizitzia algarri ahalaz eztitzen zielarik.

        Bena heltü zen Jinkoak bethidanik erabaki thenoria Salbazaliaren mündialat igorteko; eta bere tronoaren khantüko Aingürü handienetarik bati eman zeion mezia, joan ledin berriaren eramaitera, haren Amatako haitatürik eta adelatürik zen Birjinari; hura beitzen Maria, Josefen espusa, Nazaretheko etxolan gorderik bizi zen Israeleko Alhaba ümila.

        Aingürü Gabriel agertü zeion, othoitzian zegoalarik, argi handi eta ezti batez üngüratürik; eta erran zeion: Gür zuri, graziaz betherik zirena, Jaun-goikoa zurekin düzü; benedikatia zira emazte güzien artian. — Hitz hoien entzütiak eta Aingüriaren ikhustiak ikharatü zien Maria; eta gogoan igaraiten zian zer erran nahi zen gürtze handigarri hori: Aingüria lehiatü zen haren lotsaren iraistera, erraiten zeiolarik: Ez ükhen beldürrik, Maria, ezi Jinkoaren gogotikoa zira. Izorra gerthatüren zira eta Seme bat sorthüren düzü, eta Jesüs izena emanen derozü, erran nahi beita Salbazalia.

        Hura izanen düzü handi, Goihengoihenekoaren Semia dükezü, eta Jinko Jaunak emanen diozu Dabiten tronoa eta haren erregegoak eztikezü ürhentzerik. — Mariak ihardetsi zeion: Nola hori izan daite, eztüdanez geroz gizonarekin ezagützerik. — Erran zeion Aingüriak: Espiritü Saintia zütara jaitsiren düzü eta Gaingainekoaren berthütiak üngüratüren zütü. Hartakoz ere zütarik sorthüren den Saintia Jinkoaren Semia dükezü. Zure küzüña Elizabeth ere, bere zahartarzünian haurdüntü düzü, eta bere izorraren seigerren hilabetian düzü; ezpeita deus Jinkoak ez-tiokianik. Maria sarthü zen bere ezdeustarzünaren eta aphaltarzünaren ezagütze barnenian, eta erran zian: Huna Jinko Jaunaren neskatoa, egin bekit zük erran düzün bezala. Eta ordü berian Jinko Semiak hartü zian khorpitz bat eta arima bat haren sabel sakratian.

        Aingürü Gabrielekin, gür deizügü, O Birjina Maria, Jinkoaren Ama, birjinen lehena eta bandera zaina. Lehenetsi düzü Birjinitatia, Jinkoaren Ama izateko loriari; eta hola merezitü düzü Trinitate Saintiaren, Aitaren, Semiaren eta Espiritü Saintiaren amorio berheziena; Birjina eta Ama batetan izateko pribilejioa eta zuretako sirats orotako eztiena. Pharte hartzen dizügü zure lorian eta boztarioan; egizü zure hontarzünaz eta Jinkoaren aitzinian düzün photeriaz, ikhus zitzagün egün batez zure zelü-lürreko erreginazko tronoan, eta pharte ükhen dezagün zure Seme Dibinoak merezitü deikün Dohatsütarzünian.

 

 

Istoria edo gerthaldiak

 

        Abe Maria da Aingürü Gabrielek Jinkoaren phartez Maria Birjinari egin dian gürra edo salütazionia. Egün batez Santa Mektildak erran zeion Ama Birjinari: O Ama Maitia, nahi neizketzü erran gizonak erraiten ahal deitzün laidorio handienak eta zure bihotzarentako hitz laketgarrienak. — Ama Birjina agertü zeion eta erran: ene haurra, uste ükheiten ahal düna gizonak egiten ahal deitadala laidoriorik eta erraiten hitz hunkigarriagorik, zoin beitira Jinkoaren beraren phartez Aingürü Gabrielek erran deiztadan hitzak eta eman deiztan laidorioak. Ez ezteitan erraiten ahal, eta eztün gizonik erraiten ahal deitadanuk, othoitze edo laidorio onhesgarriagorik zoina beita Abe Maria. Hori uste ükheitia lüken Jinkoa beno gorago joan nahi izatia.

        Sen Franzesek erraiten zian: Abe Maria erraiten düdanian zeliak zabalzen dira, Aingüriak bozten, lürra ürgaizten, ifernia ikharatzen eta debriak ihes joaiten.

        Suarez Theologien Sabantak erraiten zian bere jakitatia oro nahiago zükiala galdü, eziez Abe Maria baten merezementia.

        Dezagün arren maite ükhen erraitia eta milatan arrerraitia Abe Maria, bizian, hilzeko menian eta gero zelian!!

        Dupanloup Aphezküpiak khuntatzen dü deithürik izan zela Dama gazte batengana, zoin haur ükheitetik gaizkitü beitzen. Franziako Marechal baten Alhaba zen; ezkontze handi bat eta aberats bat eginik, seme baten sortzeko ükhen zian boztarioa; bena barberek erran zien bera hilzeko menian zela, eta Jaun Dupanloup kargatü zien berri horren eriari emaitiaz. Aita, ama eta senharra desolazione handienian ziren. Dupanloup hüllantzen da tristezia handi batekin; eriak honki jin egiten deio erri ezti eta itxura eme batekin. — O, Madama, dio Aphezküpiak, zer zorigaitza! — Zer, ihardesten deio eriak, hil behar düdala? bena Jauna eztüzia uste zelialako nizala? — Bai, bai esperantza dizüt. — Oh, bena ni segür nüzü eta hartakoz deskantsü dit bihotza. — Ene haurzarotik maite ükhen dit Abe Mariaren erraitia, eta aspaldiko urthetan egün oroz erran ditit kunderak. Eta hainbeste aldiz amoriorekin eta konfidantzarekin erran ondoan Maria Birjinari: othoi egizü enegatik orai eta ene hilzeko orenian, segür nüzü heltüra eginen deitadala; heben dela ene khantian eta zelialat eramanen diala ene arima. Hil zen sendimentü hoietan, beriak oro konsolatzen zütialarik; güzien bihotzak eraikiten eta ürgaizten, bere fede handiaz eta arimaren emetarzün alageraz.

 

aurrekoa hurrengoa