www.armiarma.eus
idazleak eta idazlanak Herri literatura TESTUAK Corpus arakatzailea Klasikoen Gordailuari buruz



Amatxi
Etienne Decrept
1914

      [liburua osorik RTF formatuan]
      [inprimitzeko bertsioa PDFn]
      [Literaturaren Zubitegia]

 

Iturria: Amatchi: pastorala kantatua: hitz neurtuz eta larriz egiña: bi-zatitan, Ettiene Decrept. RIEV, 84-133 o., 1914.

 

 

  hurrengoa

AMATXI

 

PASTORALA KANTATUA.
HITZ NEURTHUZ ETA LARRIZ EGIÑA,
BI ZATHITAN.

 

        Teatriak erakhusten dauku: Exkerretarik, agertokiaren hastetik eta gibelerat, ostatu handi baten aitziñ-aldia; hunen luzetasun guzian kapena bat arrosaz eta mahats aihenez estalia. Etxe zolako bi salak argituak dire bi leiho zabaletarik: Lehena da sukaldia; bertzia sal-erosteko, edateko, tabako eta supixtekuen tokia. Bien artian ezkaatza. Hunen argamasari bizkarrez, leihotik ageri da baxerategi dirdirant bat.

        Lehenbiziko estajan, etxiaren luzetasun guzian, bada zurezko balkoin bat zoñetarat idekitzen baitire geletako athiak. Bigarren estajan eta hegastegitik beheraxago sellaruko leihua, eta hunen bi sahetsetan usotegiko zillo, hirur xokodunak. Leiho horren azpian etxiaren erakutskia:

        Ongi Ethorri: Jaterat eta edaterat izanen duzue.

        Hitz haukien bazterrian eta paretan tintatuak, beltxez, pipak, botillak eta basuak.

        Kapenak badauka agertokiko zabaltasunaren erdia.

        Bi mahañ lerro ibeñiak daude azpian.

        Eskoñetarik, hejako aintziñ aldia eta etxoletakuenak. Harrasi aphal, errexki ixtapeka ditaken bat, doa agertokiaren aintziñetik gibeleraño, xuxen, han kapena itzulikatzen du eta baratzen da athelada batian, zointarik baita barrokiko sar lekhua. Harrasi horren erdian gereta zabal bat, hejalat heltzeko, harrasia ixtapekatu gabe. Hejaren eta etxiaren artian, pillota plaza ttiki baten luzamena. Plazaren pareta egiten du etxe zahar baten bizkarrak.

        Bidexka bat, gibeleko harrasiaren parrian iragaiten da lehenik, gero, oiherki, plaza ebakitzen du, hejaren gibelian gordetzeko: Ager ditake, haratago, haritz floka baten ondotik, azkenik etxe multzo batek eta elizik arras estaltzeko. Urrunago, bi zurtxuri eta haltz lerroren artian; baratxe aintziñatzen da urhandi urdiñ eta garbi bat. Arras urrun: Mendiak.

 

 

Hitzkariak

 

AMATXI: (Gaxuxa) ostalersa, 32 urthe.

MAIDER: Amatxiren alabatxia, 18 urthe.

KATIXA: Maiderren ama (farnesiatua) — Amatxiren ahizpa zaharrena, 42 urthe.

KLARA: Kongregazioneko nexka, 20 urthe.

EMAZTE BAT.

BIGARREN EMAZTIA.

NEXKATTO BAT.

OSTATUKO SEHI BAT.

XALBAT: Zurgiñ nausia, 28 urthe.

PATZIKU: (Aise) Amatxiren anaia (Xantria), 50 urthe.

SANSIN: (Llarru), Maiderren aita; ostaler ohia, 50 urthe.

ZURGIÑ LANGILLE BAT.

Emazteki eta gizonak. Proasioneko gizon gazte aphainduak. Kongreganistak, haundi eta ttiki. Muttiko eta nexkatto xuriz jauntziak. Betterrak. Xirolari, gaitari, atabalari eta trunpetariak.

 

  hurrengoa