www.armiarma.eus
idazleak eta idazlanak Herri literatura TESTUAK Corpus arakatzailea Klasikoen Gordailuari buruz



Parnasorako bidea
Eusebio Maria Azkue
1896

      [liburua osorik RTF formatuan]
      [inprimitzeko bertsioa PDFn]
      [Literaturaren Zubitegia]

 

Iturria: Parnasorako bidea, Eusebio Maria D. Azkue (R.M. Azkueren edizioa). Astuitar Moldagintza, 1896

 

aurrekoa hurrengoa

BASERRITARREN IAI-DOMEKETAKO BATZARRAK

 

Peru ta Txomin Anton

ausoko lagunak

eta Ioane ta Praisku

gizon alargunak,

laurak egoten dira

domeka iluntzean

eta iai egunetan

tabernan musean.

 

Salan iosita dago

tabernetan maia

sendoago dan baino

emakumen baia,

alde batetik bestera

kordel bat loturik

kainabera zulodun

batetik sarturik.

 

Kainabereak dauko

kurtzelu bat loia

atsituten dabena

ke baltzagaz goia:

zamau txarri bat dago

maiaren ganean

aldatuten eztana

loituten danean.

 

Ioanek dauko pitxarra

Peruk kurtzelua

Txomin Antonek kartak

ta Praiskuk zamana:

iezarten dira maian

binan binan beti

alderdi bateti bi

eta bi besteti.

 

Barruti nai ganeti

kartak dira ezagun;

ezarten dira baina

nortzuk diran lagun;

iokoari itxi barik

dagoz beti edaten

zelan izan leitean

orain noa esaten.

 

Peru da esku ta dino

bietara enbido;

Joanek erantzuten dau

txikia errebido:

bat nagosian eza;

nik txikia eztot nai

dino Praiskuk; ta Peruk

dino: pareak bai.

 

Txominek artuten dauz

txikien tantu bi

eta eztauko parerik

ez puntura amabi;

Peruk bakarrik daukaz

ta eztago gustura,

pasetan dira laurak

izilik puntura.

 

Zetako da etortea

eskura dublerik

inok bere ezpadauko

orduan parerik?

dino Peruk garratzik

bota ta biraoa;

eta ostera esaten dau:

atara oin ardaoa.

 

Onek laurok gitxitan

emoten dabe mus,

kentzen dau edozeinek

ezertxu badakus:

beti dagoz enbido

errebido ordago;

iru tanto iokora,

beste bost geiago.

 

Txomin Anton asten da

astinduta surrak

ioko zatarra eukita

botaten guzurrak:

baina laurak dakie

guzurrak esaten,

eta edaten ardaoa

esku birik baten.

 

Bakoitzak pitxar-erdi

alan edaten dau,

eta galtzen dabenak

azkanean pagau:

ardaoa amaitu-ezkero

zutunduten dira,

irribarreka laurak

alkarri begira.

 

Iazten dira ezkatzera

alkarren atzean

espuelea iminten

laurak eskatzean:

au da pitxerdi ardao

edatea azkantsat;

ta izaten da geiena

adiskideentzat.

 

Peru dago utsituten

ardaoa basuan

ta pipea biztutzen

Txomin kurtzeluan:

Joanek emoten deutso

basua Praiskuri

zein dagoan esaten

orduan Peruri.

 

Neure bigaitxu motza,

ta zeure idi ezkerra

bata nai bestea da

beargin ederra:

zeure osasunagaiti,

esan da edaten dau

ezta baina edatea

ezpabere probau.

 

Edontzia beteta

emoten da atzera,

eta alan dabil beti

baterik bestera:

Eutsi zurrut bat Txomin

neure auso men da ona.

—Zeugaitik Peru doa.

—On begi gizona.

 

Alaba bat daukazu

Ioane, beargina;

neure semeak deutso

begi on da zina;

alkartuten bagara,

Txomin Anton, biok,

eztauke eskondu baino

eskon-barrigeiok.

 

Atan onetan doa

ardaoa amaituten;

ta eztau azkanerako

inok bere entzuten:

kontua ordaindu ta

guztiak berbetan,

erdi oker, erdi zuzen,

doaz ilunetan.

 

aurrekoa hurrengoa