www.armiarma.eus
idazleak eta idazlanak Herri literatura TESTUAK Corpus arakatzailea Klasikoen Gordailuari buruz



Zazpi sakramentuen gaņean erakusaldiak
Juan Bautista Agirre
1808, 1850

      [liburua osorik RTF formatuan]
      [inprimitzeko bertsioa PDFn]
      [Literaturaren Zubitegia]

 

Iturria: Eracusaldiac, Juan Bautista Agirre (faksimilea). Hordago, 1978

 

 

aurrekoa hurrengoa

BERROGEI, TA BATGARREN ERAKUSALDIA

 

baña Aldareko Sakramentuaren gañean bederatzigarrena.

 

ALABATUA &.

 

        «Zer ondasun ote dakartzi Komunioko Sakramentuak? galdetzen du lenbiziko Komunioaren liburuak: eta erantzuten du: txit andi, miragarriak, eta asko. Esaitzu andienak bederik. Lenengoa, animako janari, eta edaria dan bezala, animari graziaren bizitza ugaritzea. Bigarrena, ongi prestaturik artzen duanari bekatu benialak barkatzea. Irugarrena, bekatu larri, edo mortalean ez erortzeko sendagai txit andia izatea. Laugarrena, animaren etsaiak garaitzeko Zeruko indarrak ematea. Bostgarrena, bekatuak animan utzi oi dituan zauriak, nola diran onerako gogoaren gabea, eta gaitzerako makurtasuna, sendatzea. Seigarrena, bekaturako oitura, edo erraztasunak desegitea, eta birtuteak iristen laguntzea. Zazpigarrena, prestaera ederrarekin artzen duanaren biotzean ixurtzea, askotan beintzat, bere gozotasun miragarriak, animako pakea, eta atsegin-kontentu garbiak. Zortzigarrena, betiko bizitza doatsuaren prendatzat gure biotzetan geratzea».

        Ekusi degu leneko Erakusaldietan, Sakramentu miragarri orrek, bear dan prestaerarekin artzen bada, ugaritzen duala graziaren bizitza, barkatzen dituala bekatu benialak, eragozten duala bekatu larri, edo mortalean erortzea. Ekusi degu, ematen dituala animaren etsaiak garaitzeko Zeruko laguntzak sendatzen dituala, bekatuak animan utzi oi dituan zauriak, eta atzenean, desegiten dituala bekaturako oitura, edo erraztasunak. Ez da au Sakramentu orrek anima onetan egiten duan guzia; baizik laguntzen die birtuteen apaindura ederra, batez ere garbitasuna, eta karidadea iristen: eta au da gaur aurrena ekusi bear deguna. Era onetan apaintzen danean anima, ugari ematen diozka zenbait aldiz bere gozotasunak, pakea, eta atsegin-kontentu garbiak, eta Jesus bera geratzen da animan betiko bizitzaren prendatzat. Au da bigarren lekuan ekusi bear deguna. Eta emendik aterako degu otoiz, edo orazioaren gaia. Enzun kontuz.

 

 

§ I.

 

        Sakramentu miragarri orretan zugana dator, Kristaua nor uste dezu? Jesus maitagarria, Santutasun, eta birtute guzien iturburua: eta nai du, zuk zure anima edertzea, eta apaintzea birtuteen janziera ederrarekin, batez ere garbitasun, edo kastidade, ta karidadearekin. Orregatik berezkiro laguntzen dio animari birtute oek iristen.

        Zer ote da garbitasuna, edo kastidadea deritzan birtutea? Au da beste birtuteen artean lirio zuri eder bat dirudiana. Au da birtute bat, atsegin lotsagarrien gura ilduratzen, eta ezitzen duana, ukatzen dieztela begiai, belarrai, eskuai, eta gorputz guziari atsegin debekatuak. Au da birtute bat gizona, onzi ustelkor, arrez, eta loiez betea bada ere, Aingeruen anzeko, eta nolerebait Aingeruak baño geiago egiten duana, dio S. Juan Krisostomok; zeren garbitasuna gordetzen duanak, milla perill garaiturik, egiten du Aingeruak neke eta perill gabe egiten duena, edo atsegin lotsagarriak utzitzea.

        Birtute au txit asko agradatzen zaio Jesus maitagarriari. Zerutik lurrera etorri, eta gizon egin bazan, nai izan zuan onetarako Birjiña zan Ama; eta bere eriotzako orduan utzi zion Ama onen kontua Birjiña zan Apostoluari. Birtute au iristeko bada, ederki laguntzen dio Jesusek, prestaera onarekin Sakramentu ori artzen duan, animari. Laguntzen dio benik beñ izutzen, aienatzen, eta loturik bezala uzten duala etsaia, S. Pedro Damianok esaten digunez: Terretur adversarius. Baldin gurutzeak izutzen, eta aienatzen badu etsaia, Jesusen anz, eta iduria dalako zer egingo ez du Sakramentu orrek, non dagoan Jesus bera? Laguntzen dio gañera, ematen diola barrengo gozotasun bat, aragiaren atsegiñ guziak garaitzen dituana, eta orduan dio animak: gorotza baño ere ezer ezagoak dira munduko atsegin guziak, Jesusek Sakramentu onetan ematen duan, atsegiñaren pare ipintzen badira. Laguntzen dio atzenean garbitasun, edo kastidadea iristen, zeren, S. Zirilo Alejandriakoak dionez, itzaltzen dituan aragiaren su, eta garrak. Gazte bat txit neke andian bizi zan alde onetatik. Ezkondu zan Konfesorearen iritziarekin: gutxitu zan zerbait nekea, baña ez asko. Alargundu zan, eta arkitu zan leneko gurutze pisuarekin, Konfesoreak esan zion, prestaera onarekin, eta sarritan ar zezala Komunioko Sakramentua: ala egin zuan, eta geratu zan pake gozo batean, eta gero esaten zuan. Ai! eta zertako ezkondu ninzan, sendagai añ andia Komunioko Sakramentuan neukala!

        Baña demagun gurutze au ez dala kentzen bereala, Komunioko Sakramentua sarritan artuta ere, dala zeren lenago gura txar onetan geiegi biotza ipiñi zan, dala zeren jaunak umillatu nai duan anima bat, ezagutu dezan bere ezer eza. Baña orduan gordeko du Komunioko Sakramentuak gura txarrari leku ematetik, eta era onetan eragingo diozka Zerurako irabazi andiak. Enzun, Kristaua, Danielen iru lagunakin gertatua Babiloniako labean. Iru gazte oek, ez esku-oñetan lotu, eta boterazo zituan Nabuko-Donosor Erregeak labe gori izugarri batean, zeren adoratu nai izan etzuen Erregeren idoloa. Añ andi, eta bizia zan labe artako sua, non berrogei beso, ta geiago altxatzen ziran garrak, eta oen indarrak bereala ito zituan, iru gazteak labean botatzera joan ziran gizonak. Ozta iru gazte aek jatxi ziran labean beera, Aingeru batek alderagin zien su, eta garrai: zabaldu zuan inz, eta aize gozo bat, eta onekin inguratzen zituala, gorde zituan suaren kalte guzietatik. Eta orra Sakramentu miragarri orrek anima onakin askotan egiten duana, gura txarrak labe gori batean bezala ipintzen baditu ere. Bidaltzen die Zeruko graziaren inz, eta aize gozo bat, eta gordetzen ditu bekatuari leku ematetik. Ekusten dezu, nola laguntzen duan Komunioko Sakramentuak garbitasun, edo kastidadearen birtute ederra iristen? Orregatik Zakarias Profetak, urrutitik begiratzen ziola Sakramentu oni, deitzen dio, Zerurako autuak diranen ogia, eta Birjiñak egiten, eta sortzen dituan ardoa: Frumentum electorum, et vinum germinans Virgines. Eta au onela izanik, dan bezala, nola arkitzen da gaurko egunean mundua? Dionez txit loitua, enasa, eta nazkagarria, zeren Sakramentuetatik igesi dabillen, edo bear dan prestaera gabe artzen dituan.

        Komunioko Sakramentuak bera ongi artzen duanari laguntzen dio gañera karidadearen birtutea iristen. Nola ote? Ara nola. Prestaera onarekin artzen dala Sakramentu ori, esnatzen da fedea, eta ekusten du animak Jaunaren ontasun neurririk, eta mugarik ez duana. Ekusten du, Jaun ori dala Jesus Jaungoiko, ta gizon egiazkoa bera; eta etorri zaiola bere biotzera emateko bere gorputza, bere odola, eta bera dan guzia. Esnatzen zaio betiko ondasunen ustea: eta ondoren jaiotzen da Jaungoikoaganako amorioaren sua. Su au gure biotzetan piztutzeko etorri zan Jesus Zerutik lurrera; egin zan gizon, eta gugatik bere bizitza eman zuan: eta au gutxi bazan bezala, jarri zan Sakramentu orretan guganako ongi nai, ta amorioaren karobi bat egiña, eta dator gure biotzetara, onela bederik sortu dedin gugan Jaungoikoaganako amorioa. Etorri nintzan dio mundura, Jaungoikoaganako amorioaren sua animetan zabalzera eta zer nai det, su au erazekitzea baizik? Ignem veni mittere in terrram, et quid volo, nisi ut accendatur? Emendik ezta miretsitzeko gauza, asko Santuren biotzean amorio, edo karidadearen sua irakurtzen degunez, añ andi, eta erazekia izatea. S. Felipe Neriren biotza ainbesteraño erazekia zegoan Jaunaganako amorian, non eziñ kabitu zitzaizkan amoriozko garrak barrenen, eta autsirik bi saietsezur, zabaldu zion Jaunak barrengo lekua. Santa Teresa, S. Luis Gonzaga, Santa Maria Magdalena Pazis ill ziran, ez ainbeste gaitzaren indarrez, nola Jaunaren amorioz. Ez da au, berriz diot, miretsitzeko gauza, Sakramentu miragarri ori gure biotzetara datorren ezkero; baña miretsitzekoa da, gu beti otzak, edo epelak geratzea. Burnia sutegian berotzen, eta erazekitzen da: arria karobian galdatzen, eta auts biurtzen da eta gu ainbeste Komunioren ondoren ez gera berotzen? Zertan ote dago au? Dago gure prestaera txarrean: dago gure biotzak buztin uts biurtuak egotean, lurreko atsegin, edo ezer ezaren ondoren dabiltzala, eta guziok dakigu, buztiña ez dala biguintzen, eta gozatzen surik andienarekin ere. Baña goazen aurrera, eta ekusi dezagun, nolako gozotasun, eta ondasunak ixurtzen dituan Jaunak bere serbitzarien biotzetan.

 

 

§ II.

 

        Birtuteak iristen laguntzeaz gañera, prestaera onarekin artzen duanaren biotzean ixurtzen ditu askotan beintzat, bere gozotasun miragarriak. Gorputzaren janariak, berekin dakar bere gustoa, eta artzen duanari ematen dio au baldin sasoi onean, eta ausapai garbiarekin badago; eta au bera egiten du animan Sakramentu miragarri orrek, Florenziako Konzilioak esaten digun bezala. Añ andia da askotan gusto, ta gozotasun au, Santo Tomasek dionez, non ezin adirazi ditekean. Baña eztaki munduak gozotasun oen berririk: eta Kalataiud beneragarriak dio, Sakramentu ori artzen duenen artean ez dirala izango eunetatik lau Komunioko Sakramentuak dakartzian gusto, eta gozotasunak ezagutzen dituenak. Zergatik au? Zeren geienak gaizki arzen duen. Zeren gañera, bekatu larri, edo mortalean ez daudenak ere, bekatu benialen gogoa, edo aetarako borondatea utzi gabe jartzen diran Jaunaren maian. Eta nola Komunioko Sakramentuaren gusto, ta gozotasunak artuko ditugu, gure gogo, ta borondatea itsasiak badaude, lurreko atsegin zirzilletan? Israelitak, Ijitoen artean katiberio gogorrean bizitu ziran bitartean, oitu ziran porru, baratzuri, eta oen anzeko gauzetara: eta gero, Jaunak eremuan bidaldu zienean mana, Zeruko janari gozoa, etzioen askok gustorik artzen, zeren gogoa zedukeen Ejiptoko porru, ta baratzurietan. Eta ona Kristaurik geienai gertatzen zatena Sakramentu miragarri orrekin: ez dioe gustorik artzen, zeren gogoa emengo aurkeriai, edo atsegin, eta gustoai itsatsia daukeen.

        Gusto, eta gozotasunen ondoren ematen die Sakramentu orrek anima onai barrengo pakea. Animako gerra guzia datorkigu gure griña txarretatik: baña Komunioko Sakramentuaren gozotasunarekin griña guziak geratzen dira illak bezala, eta anima arkitzen da pake gozo batean. Pake au ipintzen du S. Paulok Espiritu Santuaren frutuen artean.

        Pakearekin batean ematen diozka Sakramentu orrek askotan, ongi artzen duan animari, atsegin-kontentu garbiak. S. Juan Ebanjelistak adirazteko nolerebait doatsuen Zeruko atsegin-kontentuak, dio, Jaungoikoaren, eta bildotsaren jarlekutik irteten dala ur biziaren itsaso, edo ibai bat erri guzian zabaltzen dana: au da Jesusen Jaungoikotasunaren edertasunagandik zabaltzen dala atsegin-kontentuen ibai bat doatsu guziak betetzen dituana, ainbesteraño, dio Dabidek, non alde guzietatik inguratu, eta aseko dituan: Inebriabuntur ab ubertate domûs tuae, et torrente voluptatis tuae potabis eos. Ezin gizonak iritsi dezake Zeruko atsegin aen anditasuna; baña Jesus onak Komunioko Sakramentuan ematen diezte anima onai atsegin garbien tanta batzuek, emendik igerri dezeen Zerukoen anditasuna. Atsegin oek dastatzea, ta progatzea asko izan da batzuentzat arriturik, eta kordegabe geratzeko. Ala geratzen ziran S. Franzisko Asis, eta Santa Katalina Senakoa, Komunio Santua artzen zuenean: eta S. Franzisko Jabier, Meza esaten zegoanean, askotan geratzen zan lurretik altxatua, eta ezer aditzen, eta ekusten etzuala.

        Atzenean Komunioko Sakramentua ongi artzen duanaren biotzean Jesus bera geratzen da betiko bizitzaren prendatzat, Trentoko Konzilioak erakusten digun bezala. Jesus onak agindu die bere adiskideai betiko bizitza: bera da betiko bizitzaren arbola, eta emallea: eta eman duan itzaren prendatzat Jesus bera dator gure biotzetara. Arritu zaitezte Zeruak, eta lurra, ekusirik Jesusen guganako amorio geiegia! Ta au guzia egin gure Jesus onak! eta alaere gu arkitzen gera birtutearen biderik ikasi gabe? eta Sakramentu orren gozotasun, eta atsegin garbiak dastatu, eta progatu gabe? Ez ote degu oraiñ artuko asmo oso bat, Jaun andi orren maiean prestaera eder batekin jartzeko? Ea, nere Kristaua, egin dezagun asmo oso au; eta oneterako gogoan erabilli ditzakun denbora pixka batean, ukitu diran gauzak. Jarri gaitezen Jaunaren aurrean belauniko. (Jartzen dira guziak belauniko, eta Erakuslea ere bai).

 

1

        Begira, Kristaua, nola Sakramentu miragarri orrek laguntzen dion, prestaera onarekin artzen duanari, birtuteak iristen, batez ere kastidade, edo garbitasuna, eta karidadea; da alabaña Zerurako autuak daudenen ogia, eta Birjiñak egiten dituan ardoa: Frumentum electorum, et vinum germinans virgines: da amoriozko Sakramentua. Ta nola arkitzen ote zera Jaunaren aurrean?

 

2

        Begira urrena, nola Sakramentu orretan Jesus onak ixurtzen dituan bere gozotasun miragarriak, animako pakea, ta atsegin-kontentu garbiak. Zer geiago? Gure biotzetan geratzen da betiko bizitzaren prendatzat. Ala esaten digu Eliz Ama Santak: Mens impletur gratia, et futurae gloriae nobis pignus datur. Alaere gutxik dastatzen, eta progatzen ditu Sakramentu miragarri orrek dakartzian gozotasun, eta atsegin-kontentuak: zeren gutxi diran animaren ausapia ongi garbitzen duenak: gutxi, lurreko atsegin, gusto, eta gauzetan biotza ipiñia ez daukeenak, eta nola Komunio Santuaren gozotasun, eta atsegin garbiak artuko ditugu, biotza, ta gogoa emengo basikerietan eta ezer ezean dauzkagula? Ez ote gera noizbait asiko Sakramentu miragarri ori prestaera onarekin artzen? Gizonen umeak, otsegiten du Dabidek: noiz artean zuen biotzak izango dira onerako añ narrak, nagi, ta pisuak? Filii hominum: usquequo gravi corde? Ea egin dezagun asmo oso bat, Sakramentu ori prestaera eder batekin, eta sarritan artzeko: orduan apainduaz joango dira gure animak birtuteen janziera ederrarekin, eta progatuko ditugu Komunio Santuaren gozotasun, eta atsegin garbiak. (Altxatzen da Erakuslea belaunikatua dagoan tokitik, eta bukatzen du Erakusaldia oraiñ ipiñiko dan eran).

        Nere salbatzalle ezin geragoraño on, eta maitagarria! Andiak eta ugariak dira Sakramentu orretan guretzat dakartzitzun ondasunak, oen artean gaur aitatu diranak; baña guk ez ditugu ezertan artu, eta ezagutu ere. Lotsaz beterik arkitzen gera, gure eskergebekeria oni begiraturik. Urrikaldu zaite arren guzaz: ukitu itzatzu biotz oek, damuz desegin ditezen: iguzu arren zure lagunz ugaria, emendik aurrera zu biotz garbiarekin artuaz birtutez birtute joateko, zure Sakramentu orrek guretzat dakartzian ondasunak ez galtzeko, eta onela iristeko betiko bizitza doatsua. Amen.

 

aurrekoa hurrengoa